De Collegiale Sint-Pieter-en-Sint-Guidokerk, lokaal bekend als de Collegiale Sint-Pieter-en-Sint-Guidokerk, is een prachtige rooms-katholieke kerk gelegen in het hart van Anderlecht, een charmante gemeente in Brussel, België. Dit indrukwekkende gebouw, gewijd aan Sint-Pieter en Sint-Guido, getuigt van het rijke historische en architecturale erfgoed van de regio.
De oorsprong van de Collegiale Sint-Pieter-en-Sint-Guidokerk gaat terug tot de 10e en 11e eeuw, toen men vermoedt dat er een primitieve kapel op deze plek stond. Helaas zijn er geen overblijfselen van deze vroege structuur bewaard gebleven. De kerk zoals we die nu kennen, begon vorm te krijgen in de 11e eeuw, met de oprichting van een kapittel van kanunniken nabij een familiekapel gewijd aan Sint-Pieter. Deze eerste romaanse kerk was de belangrijkste plaats van aanbidding voor het dorp Anderlecht, gesticht in 1046 door Reinelde d'Aa, een lid van de invloedrijke familie van het Hertogdom Brabant.
De romaanse wortels van de kerk zijn nog steeds zichtbaar in de 11e-eeuwse crypte onder het koor. Deze crypte, bedoeld voor de verering van relikwieën, herbergt een zeer oude grafsteen versierd met een eenvoudig takontwerp. Volgens de traditie wordt aangenomen dat dit het graf is van Sint-Guido, de arme man van Anderlecht, die rond 1012 stierf. Door de eeuwen heen trok het graf van Sint-Guido talloze pelgrims aan, waardoor de kerk een plaats van toewijding voor de heilige werd.
De huidige Brabantse gotische structuur van de Collegiale Sint-Pieter-en-Sint-Guidokerk werd in fasen gebouwd, voornamelijk tussen 1350 en 1527. In die tijd was Anderlecht een bescheiden dorp aan de rand van Brussel, met een bevolking van nauwelijks 300 inwoners. Ondanks de kleine omvang was de kerk ontworpen om grote bijeenkomsten te huisvesten, wat de betekenis ervan als regionaal centrum van aanbidding weerspiegelde.
De bouw van de kerk betrof verschillende vooraanstaande architecten, waaronder Hendrik de Mol, Jan van Ruysbroeck, Jan van Evergem en Louis van Bodeghem. Jan van Ruysbroeck, de hofarchitect van Filips de Goede, speelde een cruciale rol bij de bouw van het koor in de jaren 1460. Het indrukwekkende portaal van de kerk werd ontworpen door Louis van Bodeghem, bekend om zijn werk aan het Koninklijk Klooster van Brou in Frankrijk. De vierkante toren, die nu een neogotische spits heeft, werd voltooid door Matthijs III Keldermans in 1527.
Speurtochten in Anderlecht
Ontdek Anderlecht met de digitale speurtocht van myCityHunt! Los puzzels op, beheers teamtaken en verken Anderlecht op een spannende en interactieve manier!
De Collegiale Sint-Pieter-en-Sint-Guidokerk is door de eeuwen heen een brandpunt geweest voor verschillende traditionele evenementen. Een van deze tradities, daterend uit het Ancien Régime, betrof jonge boeren die tijdens de Pinksterfeesten driemaal galoppeerden rond de kerk. De winnaar van deze gevaarlijke race werd beloond met een zilveren medaille en gekroond met een hoed van rozen. Deze gewoonte werd echter in 1752 afgeschaft vanwege de inherente risico's.
Tijdens het Franse regime in 1796 werd het college van kanunniken ontbonden, maar de kerk behield haar collegiale titel. In de 19e eeuw werd er onder leiding van architect Jules-Jacques Van Ysendyck aanzienlijke restauratiewerkzaamheden uitgevoerd. Deze restauratie leidde tot de ontdekking van verschillende vroege 15e en 16e-eeuwse muurschilderingen. De vierkante toren van de kerk werd ook bekroond met een neogotische spits, ontworpen door Van Ysendyck in 1898, waardoor de kerk haar huidige iconische uiterlijk kreeg.
De Collegiale Sint-Pieter-en-Sint-Guidokerk is een prachtig voorbeeld van Brabantse gotische architectuur, met elementen van neogotische stijl toegevoegd in de 19e eeuw. De kerk is gebouwd van steen afkomstig uit Avesnes in Noord-Frankrijk en de Dilbeekse groeve in het huidige Vlaams-Brabant. Het hoofdportaal is versierd met beelden van Sint-Pieter, de Madonna met Kind en Sint-Guido, hoewel de originelen zijn vervangen door kopieën om ze te behouden.
De spits van de kerk, een opvallend kenmerk in de skyline van Brussel, weerspiegelt de 19e-eeuwse neogotische revival in België. Echter, het gewicht van de spits in combinatie met de instabiliteit van de grond vormt nu een bedreiging voor de stabiliteit van de toren.
Het interieur van de kerk, gevormd als een Latijns kruis, heeft een schip met vier lage traveeën en een relatief diep koor. De muren zijn versierd met scènes die het leven van Sint-Guido, het martelaarschap van Sint-Erasmus en Sint-Christoffel die het kind Jezus draagt, uitbeelden. De Kapel van Onze-Lieve-Vrouw van Genade herbergt een 15e-eeuws beeld van de Maagd Maria, oorspronkelijk afkomstig uit het kartuizerklooster in Scheut.
De glas-in-loodramen van de kerk, daterend uit de 15e en 16e eeuw, tonen de Maagd en Kind en de Voorbede. Recentere ramen, geïnstalleerd in de 19e en 20e eeuw, omvatten een voorstelling van het Tweede Vaticaans Concilie van 1962. Het grote neogotische orgel, gebouwd door Georges Haupt, heeft 45 registers op drie klavieren en pedaal en werd in 1937 ingewijd.
De crypte van de Collegiale Sint-Pieter-en-Sint-Guidokerk, daterend uit de romaanse periode, is opmerkelijk goed bewaard gebleven. Deze half-ondergrondse crypte, met elf smalle ramen en drie beuken, eindigt met een zeldzame drieszijdige apsis. De centrale kolommen, waarvan sommige monolithisch zijn, versterken de legende dat ze hergebruikt zijn van een oude Romeinse villa.
In het midden van de crypte ligt een trapeziumvormige plaat, waarvan wordt aangenomen dat het het graf van Sint-Guido is. Pelgrims glipten ooit door een smalle opening onder de plaat om hun wensen door de heilige te laten vervullen. Het metselwerk van de crypte werd in de 15e eeuw versterkt en in de 19e eeuw gerestaureerd, waardoor de stenen een homogeen uiterlijk kregen.
De Collegiale Sint-Pieter-en-Sint-Guidokerk is niet alleen een plaats van aanbidding; het is een levend monument voor het rijke geschiedenis en architectonisch erfgoed van Anderlecht. De muren echoën met verhalen van toewijding, traditie en vakmanschap, waardoor het een onmisbare bestemming is voor iedereen die Brussel verkent.
Koop nu tickets voor de speurtocht!
Met myCityHunt ontdek je duizenden steden over de hele wereld tijdens spannende speurtochten, schattenjachten en escape games!
myCityHunt vouchers zijn het perfecte cadeau voor veel gelegenheden! Verras jouw vrienden en familie met dit buitengewone evenementgeschenk. myCityHunt vouchers zijn vanaf de aankoopdatum 2 jaar geldig en kunnen binnen deze periode worden gebruikt voor een vrij te kiezen stad en tour uit het myCityHunt portfolio.