Unser Lieben Frauen

In het hart van Burg, een charmant stadje nabij Maagdenburg in Saksen-Anhalt, Duitsland, staat de prachtige evangelische stadskerk bekend als Unser Lieben Frauen. Deze gotische kerk, met romaanse elementen, is al eeuwenlang een centraal onderdeel van de skyline en geschiedenis van de stad. Ze wordt ook wel de Bovenkerk van Onze Lieve Vrouwe genoemd, ter onderscheiding van de nabijgelegen Benedenkerk van St. Nicolai. Samen vormen deze twee kerken een iconische silhouet dat de stad Burg definieert.

Een Blik in de Geschiedenis en Architectuur

De oorsprong van de Bovenkerk gaat terug tot 1186, het jaar waarin ze voor het eerst in historische documenten wordt genoemd. De eerste bouwfase was in de late romaanse stijl, en overblijfselen van deze periode zijn nog steeds zichtbaar. Het meest opvallende kenmerk uit deze tijd is het westwerk met twee torens, dat sterk lijkt op dat van de Benedenkerk. Dit westwerk, zorgvuldig opgebouwd uit veldsteen, werd voltooid rond het midden van de 13e eeuw. De bovenste delen van de torens zijn versierd met driedelige klaverbladvormige geluidsopeningen, geplaatst in spitsboognissen.

Wanneer je binnenstapt, onthult het interieur van het westwerk een driedelige opzet. De zijgedeelten zijn bedekt met dwarse tongewelven, terwijl het centrale, hogere gedeelte kruisgewelven heeft en via spitsbogen toegang biedt tot het schip. De slanke, spitse torenspits van de zuidtoren werd toegevoegd in 1585, en de noordtoren werd in 1586 verhoogd om plaats te bieden aan een wachterswoning, bekroond met een karakteristieke gebogen koepel en lantaarn. Een ander overblijfsel uit de romaanse periode is de halfronde apsis in de oostmuur van het noordelijke zijschip, die waarschijnlijk behoorde tot een inmiddels verdwenen transept.

De kerk onderging belangrijke gotische renovaties, te beginnen met het tweebeukige koor, ingewijd in 1359, zoals aangegeven door een aflaatinscriptie. De daaropvolgende transformatie omvatte het vijfbeukige, driebeukige schip, dat werd herbouwd als een hallenkerk, vergelijkbaar met enkele van de inmiddels gesloopte stadskerken in Maagdenburg. De spitsboogarcades, zonder kapitelen, zijn een kenmerk van deze gotische fase. Een inscriptie dateert de voltooiing van deze renovaties tussen 1412 en 1455.

De Pracht van de Gotische Periode

Het koor, gebouwd van oudere granieten stenen zonder steunberen, had oorspronkelijk gewelven. De spitsboogramen hebben ingewikkeld maaswerk met zandstenen chamfers. De zuidzijde van het schip, ontworpen als een pronkgevel, is nog rijkelijker versierd, met bredere maaswerkramen met chamfers en fillets. Boven de ramen aan de zuidoostelijke hoek zijn er maaswerkbogen met vrij hangende lelie-einden. De steunberen zijn versierd met figuurconsoles, wat bijdraagt aan de rijke decoratieve elementen van de zachte stijl, waarschijnlijk geïnspireerd door St. Nikolai in Zerbst. De charmante oostgevel van het schip werd in 1567 herbouwd in baksteen, verdeeld in vierkante velden verlevendigd door ogee-bogen.

Portalen zijn te vinden aan de zuidzijde in de eerste en vierde traveeën, en aan de noordzijde in de vierde travee. Het noordelijke portaal wordt begeleid door een portiek uit de late 14e eeuw, met een gevel versierd met klaverbladbogen en een reliëf van een heilige. Het hoofdportaal, met zijn stijlen versierd met krullen en omliggende pinakels, valt op als een prominent kenmerk.

Interieur Wonderen

Binnen in de kerk heeft het schip kruisgewelven met bakstenen ribben, meestal ondersteund door consoles; alleen aan de zuidzijde worden ze gedragen door diensten. De gewelven in het zuidelijke zijschip zijn bijzonder opmerkelijk vanwege hun sterk bollende kappen. Sinds 1592 heeft het koor een rijkelijk versierd beschilderd cassetteplafond, dat meerdere keren is gerestaureerd. In het koorpolygoon zijn twee sacramentnissen bewaard gebleven, één laatgotisch met architectonische omlijsting van krullen en pinakels, en de andere met een geschilderde omlijsting met het Agnus Dei in een medaillon. Aan weerszijden van de doorgang naar de torenhal zijn resten van laatgotische muurschilderingen uit het tweede kwart van de 15e eeuw ontdekt. Het interieur werd gerestaureerd tussen 1956 en 1962.

Voortreffelijke Renaissance Inrichting

Het hoofdinventaris van de kerk bestaat uit prachtige werken uit de Renaissance. Het rijkelijk versierde altaar, gemaakt in 1607 door Michael Spieß uit Maagdenburg, heeft een architectonische structuur van zandsteen met albasten reliëfs die het Pascha-maaltijd, het Laatste Avondmaal als centraal beeld, en de Kruisiging in het bovenste gedeelte uitbeelden. Boven deze scènes bevindt zich een opstandingsgroep. Talrijke vrijstaande figuren flankeren het hoofdveld, die Johannes de Doper en Christus als de Man van Smarten voorstellen.

Michael Spieß wordt ook gecrediteerd met het doopvont uit 1611, dat zes kleine reliëfs toont met scènes uit het Oude en Nieuwe Testament. De preekstoel, gedateerd 1608, wordt toegeschreven aan Spieß of zijn werkplaats en vertoont een vergelijkbare hoge kwaliteit. De zeshoekige preekstoelmand wordt ondersteund door een figuur van Paulus. De rondboogvelden op de preekstoelmand bevatten albasten reliëfs, gescheiden door zuilen van gekleurd marmer, die de Annunciatie, de Geboorte, de Opstanding en het Laatste Oordeel uitbeelden. De trap is versierd met scènes uit het Oude Testament, en de deur heeft de Salvator Mundi en de Deugden. De houten klankbord is versierd met ronde gevels en reliëfs van de vier evangelisten en Maarten Luther.

Een epitaaf voor burgemeester Johannes Rudolph, die stierf in 1599, is ook van Michael Spieß en toont de menselijke conditie tussen dood en verlossing, geïnspireerd door Lucas Cranach. Een overblijfsel van een laatgotisch houten epitaaf aan de westmuur van het zuidelijke zijschip toont twee groepen van drie knielende figuren, elk voor een grotere groep kinderen. In de torenhal bevindt zich een grafsteen voor priester Johannes Ricke († 1363) met een ingekerfde tekening van de overledene en een inscriptiegrafsteen gedateerd 1689. Extra barokke grafstenen uit de 17e en 18e eeuw zijn te zien aan de buitenmuren van de kerk. Het orgel, gebouwd in 1969 door de firma Eule uit Bautzen, heeft twee manualen en 22 registers.

Unser Lieben Frauen in Burg is niet zomaar een kerk; het is een getuigenis van de rijke geschiedenis en architectonische evolutie van de stad. De muren en torens vertellen verhalen van eeuwen geleden en nodigen bezoekers uit om terug in de tijd te stappen en te bewonderen de kunst en het vakmanschap van de eeuwen. Of je nu een geschiedenisliefhebber bent, een architectuurliefhebber, of gewoon een nieuwsgierige reiziger, een bezoek aan deze opmerkelijke kerk zal zeker een onvergetelijke ervaring zijn.