In het hart van Halifax, West Yorkshire, bevindt zich een huiveringwekkende herinnering aan een vervlogen tijdperk: de Halifax Gibbet. Dit vroege type guillotine, een uniek en grimmig executie-instrument, biedt een fascinerende blik in het middeleeuwse verleden van de stad. Doordrenkt van geschiedenis en gehuld in verhalen van snelle gerechtigheid, staat de Halifax Gibbet als een getuigenis van de strenge straffen die in de 16e en 17e eeuw aan dieven werden opgelegd.
De Halifax Gibbet werd geïnstalleerd in de 16e eeuw, een tijd waarin het landgoed van Wakefield, waaronder Halifax viel, de bevoegdheid had om dieven te executeren die betrapt werden met gestolen goederen ter waarde van 13½d of meer (gelijk aan £10 in 2023). Deze oude gewoonte, bekend als de Halifax Gibbet-wet, stond een snelle executie door onthoofding toe, een methode die vrij gebruikelijk was in heel Engeland. Halifax was echter uniek in het gebruik van een guillotine-achtig apparaat en bleef kleine criminelen onthoofden tot in het midden van de 17e eeuw.
Het apparaat zelf was een indrukwekkende constructie. Het bestond uit een bijlkop die was bevestigd aan een zwaar houten blok dat tussen twee 15 voet hoge stijlen liep. Het blok werd opgehesen met een touw- en katrolsysteem en vervolgens vastgezet met een pen. De executie werd uitgevoerd door de pen terug te trekken of het touw door te snijden, waardoor het blok viel en de bijl het hoofd van de veroordeelde afsneed. Bijna 100 mensen werden geëxecuteerd in Halifax tussen 1286 en 1650, hoewel het exacte aantal van hen die door de Halifax Gibbet omkwamen onzeker blijft.
Een bezoek aan de Halifax Gibbet vandaag de dag biedt een griezelige maar intrigerende ervaring. De originele structuur werd in 1650 ontmanteld, maar een niet-werkende replica werd in 1974 op de locatie opgericht. Deze replica, staande op de bewaarde stenen basis, geeft bezoekers een levendig beeld van de grimmige realiteit waarmee degenen die onder de Halifax Gibbet-wet waren veroordeeld, werden geconfronteerd.
De gibbet bevindt zich op slechts 500 meter van de grens van het Forest of Hardwick, waarbinnen de wet werd gehandhaafd. De nabijheid van de grens was cruciaal, aangezien elke veroordeelde die erin slaagde het bos te ontvluchten, niet wettelijk kon worden teruggebracht om geëxecuteerd te worden. Minstens twee mannen, bekend als Dinnis en Lacy, wisten te ontsnappen. Terwijl Dinnis nooit meer in Halifax werd gezien, maakte Lacy de fout om zeven jaar later terug te keren en werd uiteindelijk in 1623 geëxecuteerd.
De Halifax Gibbet-wet was een harde en compromisloze vorm van gerechtigheid. Verdachte dieven werden vastgehouden door de baljuw van de heer van het landgoed, die een jury van 16 lokale mannen bijeenriep. De taak van de jury was om te bepalen of de gestolen goederen in het bezit van de beschuldigde waren gevonden en of ze minstens 13½d waard waren. Als schuldig bevonden, zou de beschuldigde drie marktdagen openbaar in de schandpaal worden tentoongesteld voordat hij naar de gibbet werd geleid voor executie.
De wet werd zo streng toegepast dat iedereen die een dief met zijn eigendom betrapte, het niet mocht terugkrijgen tenzij zowel de misdadiger als de gestolen goederen aan de baljuw werden gepresenteerd. Het niet doen hiervan kon resulteren in een aanklacht tegen de rechtmatige eigenaar wegens diefstal of medeplichtigheid aan de misdaad. Deze strikte handhaving bezorgde Halifax een angstaanjagende reputatie, beroemd genoemd in de Bedelaarsliturgie: Van de hel, Hull en Halifax, Goede Heer, verlos ons!
De laatste executies uitgevoerd door de Halifax Gibbet vonden plaats op 30 april 1650, toen Abraham Wilkinson en Anthony Mitchell werden onthoofd wegens diefstal. Wilkinson werd schuldig bevonden aan het stelen van 16 meter kerseykleding, terwijl Mitchell werd veroordeeld voor het stelen en verkopen van twee paarden. Deze executies markeerden het einde van de Halifax Gibbet-wet, aangezien de publieke opinie begon te zien dat onthoofding te zwaar was voor kleine diefstal.
Oliver Cromwell, Lord Protector van het Gemenebest van Engeland, verbood uiteindelijk het gebruik van de gibbet, wat de puriteinse bezwaren tegen de doodstraf voor kleine misdaden weerspiegelde. De structuur werd ontmanteld en de stenen basis bleef begraven totdat deze in de 19e eeuw werd herontdekt en bewaard.
Vandaag de dag dient de Halifax Gibbet als een historisch monument, dat een scherpe herinnering biedt aan het wrede rechtssysteem van middeleeuws Engeland. De namen van 52 individuen waarvan bekend is dat ze door het apparaat zijn onthoofd, staan vermeld op een nabijgelegen plaquette, ter nagedachtenis aan degenen die hun lot onder de schaduw van de gibbet ontmoetten. Voor bezoekers van Halifax biedt deze locatie een boeiende en ontnuchterende blik in het donkere verleden van de stad en de evolutie van haar rechtssysteem.
Tot slot is de Halifax Gibbet meer dan slechts een overblijfsel uit de geschiedenis; het is een symbool van de harde realiteiten van middeleeuwse gerechtigheid en de blijvende geest van een stad die aanzienlijke veranderingen heeft meegemaakt door de eeuwen heen. Een bezoek aan deze locatie is een reis door de tijd, die een uniek perspectief biedt op de complexiteit van wet, straf en samenleving in een vervlogen tijdperk.
Koop nu tickets voor de speurtocht!
Met myCityHunt ontdek je duizenden steden over de hele wereld tijdens spannende speurtochten, schattenjachten en escape games!
myCityHunt vouchers zijn het perfecte cadeau voor veel gelegenheden! Verras jouw vrienden en familie met dit buitengewone evenementgeschenk. myCityHunt vouchers zijn vanaf de aankoopdatum 2 jaar geldig en kunnen binnen deze periode worden gebruikt voor een vrij te kiezen stad en tour uit het myCityHunt portfolio.
Koop cadeaubonnen
