In het hart van Maastricht, een van de oudste steden van Nederland, staat de indrukwekkende en historisch rijke Sint-Janskerk. Deze gotische kerk, gewijd aan Johannes de Doper, is een opvallend herkenningspunt met zijn karakteristieke rode toren die een symbool van de stad is geworden. Samen met de rooms-katholieke Basiliek van Sint-Servaas aan het Vrijthof vormt de Sint-Janskerk een uniek kerkelijk ensemble dat nergens anders in Nederland te vinden is.
De Sint-Janskerk heeft een rijke geschiedenis die teruggaat tot het begin van de 13e eeuw. Rond 1200 werd de kerk opgericht door het kapittel van Sint-Servaas om te dienen als doop- en parochiekerk, waardoor de Basiliek van Sint-Servaas zich kon concentreren op haar rol als kapittel- en bedevaartkerk. De eerste vermelding van de Sint-Janskerk in historische documenten dateert van 1218.
Het huidige gebouw van de kerk stamt voornamelijk uit de 14e en vroege 15e eeuw. Een belangrijke toevoeging aan de kerk was het gotische doopkapel, voltooid in 1414. De oorspronkelijke toren van de Sint-Janskerk stortte echter in tijdens een zware storm in 1366. De wederopbouw van de toren was een langdurig proces en werd voltooid in de tweede helft van de 15e eeuw met de toevoeging van de hoge lantaarn.
In 1632, na de verovering van Maastricht door Frederik Hendrik, kwam de kerk definitief onder protestantse controle, nadat deze eerder tijdelijk door protestanten was opgeëist. Vanaf eind 1633 werd het de hoofdkerk voor de Nederlandse Hervormde gemeente in Maastricht. Door de eeuwen heen onderging de kerk verschillende restauraties, waarvan de meest opmerkelijke werd geleid door de beroemde architect Pierre Cuypers in de late 19e eeuw, inclusief de restauratie van het dak van de toren.
Bezoekers van de Sint-Janskerk worden meteen getroffen door de levendige rode toren, die 79 meter hoog is en de hoogste van Maastricht is. De unieke kleur van de toren is niet altijd rood geweest; historische documenten geven aan dat deze in het begin van de 18e eeuw geel was geschilderd en in het begin van de 19e eeuw wit. De huidige rode kleur werd hersteld tijdens de renovatie van 1983.
De kerk zelf is een prachtig voorbeeld van Maasgotische architectuur, gebouwd van mergel op een onderbouw van kolenzandsteen en kalksteen. Het interieur is even indrukwekkend, met een kruisribgewelf ondersteund door acht ronde hardstenen zuilen versierd met gestileerde bladmotiefkapitelen. De polychrome kraagstenen, die de twaalf apostelen, bisschoppen en engelen voorstellen, zijn bijzonder opmerkelijk.
Overblijfselen van het katholieke verleden van de kerk zijn te zien in de muurschilderingen die werden ontdekt tijdens de restauratie aan het begin van de 20e eeuw. Deze omvatten een afbeelding van het Lam Gods met een kruisbanier in het koor en een afbeelding van Christus als Salvator Mundi op een zuil. De kerk herbergt ook verschillende gebeeldhouwde marmeren grafmonumenten en ongeveer 90 hardstenen grafstenen, waarvan de oudste dateert uit 1354.
Speurtochten in Maastricht
Ontdek Maastricht met de digitale speurtocht van myCityHunt! Los puzzels op, beheers teamtaken en verken Maastricht op een spannende en interactieve manier!
Een van de hoogtepunten van een bezoek aan de Sint-Janskerk is de mogelijkheid om de torenhoge spits te beklimmen. De klim is niet voor bangeriken, maar degenen die de top bereiken, worden beloond met adembenemende panoramische uitzichten over Maastricht en het omliggende Limburgse landschap. De toren herbergt een 15e-eeuwse houten klokkenstoel en een klok gegoten in 1687 door Johannes en Josephus Plumere uit Hoei. Hoewel de oorspronkelijke kleine klok, gebruikt voor het openen en sluiten van de stadspoorten, tijdens de Tweede Wereldoorlog werd gestolen, werd de toren in 1997 voorzien van een nieuwe klok.
Tegenwoordig dient de Sint-Janskerk als kerk voor de protestantse gemeente Maastricht-Heuvelland, onderdeel van de Protestantse Kerk in Nederland (PKN). De kerk is niet alleen een plaats van aanbidding, maar ook een culturele locatie die concerten en evenementen organiseert, zoals het jaarlijkse Musica Sacra festival van religieuze muziek. Daarnaast maakt de kerk deel uit van de viering van de dies natalis van de Universiteit Maastricht in januari en organiseert ze een antieke boeken- en prentenbeurs tijdens de internationale kunstbeurs TEFAF in maart.
De kerk is dagelijks geopend voor bezoekers van Pasen tot het einde van de herfstvakantie, behalve op zondagen wanneer er diensten worden gehouden. Deze toegankelijkheid stelt toeristen in staat om de historische en architectonische pracht te verkennen en een stukje van het rijke culturele erfgoed van Maastricht te ervaren.
De Sint-Janskerk is meer dan alleen een historisch monument; het is een levend testament van de diverse religieuze en culturele geschiedenis van Maastricht. Met zijn torenhoge rode spits, gotische architectuur en rijke interieurdecoraties is het een must-see voor iedereen die deze oude stad verkent. Of je nu een geschiedenisenthousiast, een architectuurliefhebber of gewoon een nieuwsgierige reiziger bent, de Sint-Janskerk biedt een fascinerende blik in het verleden en een opvallende aanwezigheid in het hedendaagse stadsbeeld van Maastricht.
Koop nu tickets voor de speurtocht!
Met myCityHunt ontdek je duizenden steden over de hele wereld tijdens spannende speurtochten, schattenjachten en escape games!
myCityHunt vouchers zijn het perfecte cadeau voor veel gelegenheden! Verras jouw vrienden en familie met dit buitengewone evenementgeschenk. myCityHunt vouchers zijn vanaf de aankoopdatum 2 jaar geldig en kunnen binnen deze periode worden gebruikt voor een vrij te kiezen stad en tour uit het myCityHunt portfolio.