San Michele Maggiore

San Michele Maggiore, ook wel plaatselijk bekend als de Basilica di San Michele Maggiore, is een schitterend voorbeeld van Lombardische Romaanse architectuur, gelegen in het hart van Pavia, Italië. Deze majestueuze basiliek, met zijn rijke geschiedenis en ingewikkelde architectonische details, getuigt van de religieuze en culturele betekenis die het al eeuwenlang heeft. Een bezoek aan San Michele Maggiore is als een reis terug in de tijd, waarbij je een glimp opvangt van de middeleeuwse wereld en de artistieke bekwaamheid van die tijd.

De Geschiedenis van San Michele Maggiore

De oorsprong van San Michele Maggiore gaat terug tot de 7e eeuw tijdens de Lombardische periode. De oorspronkelijke kerk was gewijd aan de Aartsengel Michaël en werd gebouwd onder het bewind van Grimoaldo, de Lombardische koning. Deze vroege structuur diende als een palatijnse kerk, nauw verbonden met het nabijgelegen koninklijk paleis. Het speelde een centrale rol in het religieuze en politieke leven van de stad en was gastheer voor belangrijke ceremonies en evenementen.

In 1004 werd de oorspronkelijke kerk verwoest door een verwoestende brand. De wederopbouw van de basiliek begon aan het einde van de 11e eeuw, waarbij de crypte, het koor en de transepten tegen die tijd werden voltooid. De bouw werd onderbroken door een grote aardbeving in 1117, maar werd uiteindelijk afgerond in 1130. De huidige structuur dateert dus voornamelijk uit deze periode, met uitzondering van de klokkentoren, die nog uit de 10e eeuw stamt.

San Michele Maggiore is de locatie geweest van talrijke koninklijke kroningen, waaronder die van Frederik I Barbarossa in 1155. Deze illustere geschiedenis draagt bij aan de grandeur en betekenis van de kerk, waardoor het een must-see is voor geschiedenisliefhebbers en architectuurfanaten.

Architectonische Wonderen van San Michele Maggiore

San Michele Maggiore wordt gevierd als een prototype van middeleeuwse Romaanse architectuur in Lombardije. In tegenstelling tot andere kerken in Pavia, zoals San Pietro in Ciel d’Oro, die voornamelijk baksteen gebruiken, is San Michele Maggiore uitgebreid gebouwd met geelachtige zandsteen. Deze materiaalkeuze geeft de basiliek zijn onderscheidende uiterlijk en draagt bij aan zijn architectonische uniekheid.

De basiliek heeft een Latijns kruisplan met een opmerkelijk ontwikkeld transept dat bijna een tweede kerk binnen de hoofdstructuur vormt. Dit transept heeft een eigen gevel aan de noordzijde, compleet met een faux apsis aan de tegenoverliggende zijde en een tongewelf dat contrasteert met de kruisgewelven van de rest van de kerk. Dit ontwerp doet denken aan de Ottoonse en Salische architectuur, met name de kathedraal van Speyer in Duitsland, wat wijst op de invloed van Germaanse ambachtslieden in de bouw.

De afmetingen van de basiliek zijn indrukwekkend, met een lengte van 55 meter en een breedte van 38 meter bij het transept. Op het kruispunt van het schip en het transept rijst een opvallend asymmetrische achthoekige koepel, ondersteund door Lombardische pendentieven. Extern is de koepel bedekt door een tiburium, versierd met vijf bogen aan de langere zijden en drie aan de kortere diagonale zijden.

Het interieur van de basiliek is verdeeld in drie schepen, elk met een eigen portaal aan de gevel. Het middenschip is tweemaal zo breed als de zijbeuken en is bedekt met geribde kruisgewelven, een ontwerp geïmplementeerd tussen 1488 en 1491 door Jacopo da Candia en zijn zoon Agostino de Candia. Oorspronkelijk had het schip twee grote kruisgewelven die waarschijnlijk het dak direct ondersteunden. De huidige configuratie met vier rechthoekige traveeën biedt betere structurele stabiliteit.

Het transept wordt bekroond door een substantiële koepel, die een interne hoogte van ongeveer 30 meter bereikt. De zijbeuken worden bekroond door galerijen die niet alleen een formeel doel dienen, maar ook structurele ondersteuning bieden om de laterale krachten van de gewelven van het middenschip tegen te gaan. De vier rechthoekige kapellen die in paren langs de zijbeuken openen, zijn latere toevoegingen die de architectonische complexiteit van de basiliek verder verrijken.

De Gevel van San Michele Maggiore

De gevel van San Michele Maggiore is een opmerkelijk voorbeeld van Romaanse vormgeving. Het heeft een gevel met een puntgevel, hoger dan het dak van het middenschip, versierd met een loggia van eenentwintig bogen langs de dakrand. De gevel is verticaal verdeeld door geclusterde pilasters, wat een ritmisch en harmonieus uiterlijk creëert.

De gevel is rijkelijk versierd met zandstenen sculpturen die zowel heilige als profane thema's uitbeelden. Deze sculpturen, hoewel verweerd door de tijd en de elementen, stralen nog steeds een gevoel van schoonheid en verwondering uit. Onder de opmerkelijke beeldhouwwerken zijn voorstellingen van de Aartsengel Michaël en de draak, de Annunciatie en de Madonna met Kind, evenals verschillende scènes uit het bijbelse en alledaagse leven.

De gevel heeft ook vijf kleine bifora's, drie enkele lancetvensters en een kruis geflankeerd door twee oculi. De horizontale banden van bas-reliëfs tonen ingewikkelde scènes van menselijke, dierlijke en mythische wezens die in elkaar zijn verweven, wat bijdraagt aan de visuele en symbolische rijkdom van de gevel. De diep verzonken portalen zijn bijzonder sierlijk, met sommige die bijbelse scènes uitbeelden en andere die meer seculiere onderwerpen illustreren, zoals hertenjacht, een smederij en een visser.

Samenvattend is San Michele Maggiore niet zomaar een basiliek; het is een reis door de tijd, een viering van middeleeuwse kunst en een symbool van het historische en culturele erfgoed van Pavia. De architectonische grandeur en historische betekenis maken het een onmisbare stop voor iedereen die deze charmante Italiaanse stad bezoekt. Of je nu een architectuurliefhebber, een geschiedenisliefhebber of gewoon een nieuwsgierige reiziger bent, San Michele Maggiore belooft een onvergetelijke ervaring.