Kapittelkerk van Saint-Quiriace

In het pittoreske middeleeuwse stadje Provins staat de Collégiale Saint-Quiriace, een indrukwekkend voorbeeld van Romaanse architectuur. Dit onafgemaakte meesterwerk, dat in de 12e eeuw werd begonnen, vertelt verhalen van ambitie, geloof en de tand des tijds, en nodigt bezoekers uit om een wereld te betreden waar geschiedenis en legendes samenkomen.

De Geschiedenis van de Collégiale Saint-Quiriace

Het verhaal van de Collégiale Saint-Quiriace begint in de Merovingische tijd, toen er een kerk zou hebben bestaan die gewijd was aan de martelaar Judas Cyriacus. Volgens de legende speelde Cyriacus, een Joodse bekeerling tot het christendom, een cruciale rol bij het vinden van het Ware Kruis. Zijn relieken, waaronder zijn hoofd, kwamen in 1206 naar Provins, wat de aantrekkingskracht van de kerk vergrootte.

In het begin van de 11e eeuw stichtte graaf Odo II van Blois er een kapittel voor seculiere kanunniken, volgens de Aachense Regel. De kerk was direct verbonden met het paleis van de graven van Blois, nu het Lycée Thibaud de Champagne. De ambitieuze graaf Theobald de Grote wilde de kapittelkerken van zijn graafschap hervormen en introduceerde Augustijner kanunniken aan Saint Cyriacus. Echter, de seculiere kanunniken bleven de overhand houden, en de reguliere kanunniken vertrokken spoedig, gecompenseerd met de nabijgelegen Saint-Jacques kerk.

Onder graaf Hendrik de Vrijgevige begon de bouw van een nieuwe kerk rond 1157. Binnen een decennium was het koor voltooid, gevolgd door het transept en de oostelijke travee van het schip in het begin van de 13e eeuw. Echter, de neergang van de Champagnemarkten en verminderde inkomsten stopten verdere bouw tegen het einde van de 13e eeuw.

Architectonische Wonderen

De Collégiale Saint-Quiriace, hoewel onafgemaakt, vertoont opmerkelijke architectonische kenmerken. Het meest opvallende element is de 17e-eeuwse met leisteen bedekte koepel, bekroond met een lantaarn, die majestueus oprijst boven de kruising. Oorspronkelijk bedoeld om groter te zijn dan de kathedraal van Sens en bijna de Notre-Dame de Paris te evenaren, blijft de kerk een symbool van wat had kunnen zijn.

De buitenkant toont een mix van Romaanse en Gotische elementen. De westelijke gevel, voltooid in 1625, markeert het afgeknotte einde van het schip. Een metalen kruis op het voorplein van de kerk geeft aan waar de klokkentoren, die in 1689 instortte, ooit stond.

Binnen bestaat het driebeukige schip uit slechts twee traveeën, bedekt door ribgewelven. Het triforium, met dubbele bogen en vierbladige openingen, voegt een vleugje elegantie toe. Het koor, versierd met 12e-eeuwse sculpturale decoraties, heeft spitsbogen die rusten op stevige zuilen met gestileerde bladkapitelen.

De Glas-in-loodramen

De 19e-eeuwse glas-in-loodramen in de koorkapellen zijn een hoogtepunt, gemaakt in de stijl van middeleeuwse glas-in-loodkunst. Een raam, gesigneerd door glazenier Claudius Lavergne, toont scènes uit het leven van Saint Cyriacus. Het illustreert zijn hulp aan Saint Helena bij het vinden van het Ware Kruis, zijn bekering tot het christendom, zijn martelaarschap en de overbrenging van zijn relieken naar Provins.

Andere ramen vertellen verhalen uit de levens van de Maagd Maria, Sint Jozef en Sint Theobald van Provins, de patroonheilige van de inmiddels verdwenen kerk in de bovenstad. Deze levendige ramen brengen de legendes en geschiedenis van de heiligen tot leven, en werpen kleurrijke reflecties op de stenen vloeren.

De Kerk Verkennen

Terwijl je door de Collégiale Saint-Quiriace wandelt, neem even de tijd om de 16e-eeuwse aalmoezenkist te bewonderen, versierd met een bloemenvaas en drie gestileerde lelies, het embleem van Frankrijk in die tijd. De 18e-eeuwse koorbanken, erkend als historische monumenten, bieden een blik op het rijke verleden van de kerk.

Het koorscherm, daterend uit 1767, is een ander opmerkelijk kenmerk, dat een gevoel van de grootsheid van de kerk en de toewijding van haar beschermheren biedt. De barokke stucwerkreliëfs op de pendentieven van de koepel beelden de vier evangelisten af met hun symbolen, wat een artistieke flair toevoegt aan de heilige ruimte.

Een Symbool van Uithoudingsvermogen

Ondanks zijn onafgewerkte staat blijft de Collégiale Saint-Quiriace een symbool van uithoudingsvermogen en spirituele betekenis. Zijn muren weerklinken de verhalen van het verleden en nodigen bezoekers uit om na te denken over de voortgang van de tijd en de blijvende kracht van geloof. Terwijl je dit architectonische juweel verkent, word je meegenomen naar een tijdperk waar geschiedenis en legende naadloos samensmelten, wat een onvergetelijke ervaring biedt in het hart van Provins.