De Baptisterium van Neon, lokaal bekend als de Battistero Neoniano, is een prachtige architectonische schat in Ravenna, Italië. Dit oude bouwwerk, dat dateert uit de 5e eeuw, getuigt van de rijke geschiedenis en artistieke erfenis van de vroege christelijke periode. Het is vernoemd naar bisschop Neon, die de bouw voltooide, en staat ook bekend als het Baptisterium van de Orthodoxen, ter onderscheiding van het door de Ostrogoten gebouwde Arian Baptisterium.
De oorsprong van het Baptisterium van Neon is nauw verbonden met de historische veranderingen in Ravenna tijdens het late Romeinse Rijk. Toen de bisschopszetel aan het einde van de 4e eeuw van Classe naar Ravenna verhuisde, begon bisschop Ursus met de bouw van een nieuwe kathedraal, de Ursiana Kathedraal. Het Baptisterium maakte deel uit van dit grote kerkelijke complex, dat werd gestart door bisschop Ursus en rond 450 na Christus werd voltooid door bisschop Neon, die de prachtige koepel met ingewikkelde mozaïeken toevoegde.
Interessant is dat een lokale legende, hoewel historisch ongefundeerd, suggereert dat het Baptisterium werd gebouwd bovenop het calidarium van oude Romeinse baden. Dit boeiende verhaal voegt een laag mystiek toe aan de toch al fascinerende geschiedenis van het Baptisterium van Neon.
Het Baptisterium van Neon heeft een achthoekig ontwerp, een vorm vol symbolische betekenis in de vroege christelijke numerologie. Het getal acht staat voor wederopstanding, waarbij de zeven dagen van de schepping worden gecombineerd met de eeuwige rustdag van God. De buitenkant van het Baptisterium is relatief eenvoudig, gebouwd van baksteen en voorzien van pilasters en blinde bogen die doen denken aan Noordelijke architecturale modellen, zoals de Palatijnse Basiliek in Trier en de Basiliek van San Simpliciano in Milaan.
Door de verzakking die typisch is voor Ravenna, is het Baptisterium nu gedeeltelijk begraven, met de ingang ongeveer twee meter onder het huidige grondniveau. Desondanks blijft het bouwwerk indrukwekkend, met vier kleine apsissen die in de 10e eeuw zijn toegevoegd en de architectonische complexiteit vergroten.
Speurtochten in Ravenna
Ontdek Ravenna met de digitale speurtocht van myCityHunt! Los puzzels op, beheers teamtaken en verken Ravenna op een spannende en interactieve manier!
Het betreden van het Baptisterium van Neon is als het binnengaan van een schatkamer van vroege christelijke kunst. Het interieur wordt gedomineerd door de prachtige mozaïekdecoratie van de koepel, een meesterwerk uit de tijd van bisschop Neon. Het centrale medaillon van de koepel toont de Doop van Christus, tegen een fonkelende gouden achtergrond. In deze scène wordt Johannes de Doper afgebeeld terwijl hij Christus doopt, die tot zijn middel in de rivier de Jordaan staat, gepersonifieerd door een figuur aan de rechterkant. Boven Christus daalt de Heilige Geest neer in de vorm van een duif.
Rondom dit centrale beeld bevindt zich een tweede ring met de twaalf apostelen, elk met een kroon om aan Christus te bieden. De apostelen, afgebeeld in afwisselend witte en gouden kleding, staan tegen een diepblauwe achtergrond. Dit levendige kleurenpalet en de dynamische, bijna levensechte houdingen van de figuren weerspiegelen de voortdurende invloed van de klassieke kunst, terwijl ze ook een hint geven naar de opkomende Byzantijnse stijl.
De buitenste ring van de koepel presenteert een reeks architectonische illusies, met nissen geflankeerd door kolommen die een spel van concave en convexe vormen creëren. Deze nissen bevatten tronen en altaren, die symbool staan voor het hemelse rijk en de aanwezigheid van Christus. De kunst van deze mozaïeken, met hun ingewikkelde details en levendige kleuren, is ronduit adembenemend.
De muren van het Baptisterium zijn evenzeer versierd met artistieke schatten. Het bovenste register bevat acht grote bogen, elk met drie kleinere bogen. De centrale boog van elke set herbergt een raam, terwijl de flankerende bogen zijn versierd met stucfiguren van profeten, oorspronkelijk geschilderd maar nu grotendeels verloren gegaan door de tijd. Deze profeten, die zowel grote als kleine bijbelse figuren vertegenwoordigen, onderstrepen de rol van het Baptisterium in de catechetische instructie van nieuwe christenen.
Onder deze bogen zijn de muren bekleed met panelen van porfier en groen marmer, geplaatst binnen geometrische kaders. De architraven boven deze panelen zijn versierd met mozaïeken van wijnranken en menselijke figuren, wat bijdraagt aan het rijke tapijt van visuele verhalen binnen het Baptisterium.
In het hart van het Baptisterium ligt het doopvont, een marmeren bassin dat in de loop der eeuwen verschillende aanpassingen heeft ondergaan. Het huidige achthoekige doopvont dateert uit de 16e eeuw, hoewel het elementen van de oorspronkelijke 5e-eeuwse structuur behoudt, inclusief de ambo vanwaar de priester het sacrament van de doop zou toedienen.
Tot slot is het Baptisterium van Neon niet slechts een historisch monument; het is een levend getuigenis van de artistieke en spirituele vurigheid van het vroege christendom. De mozaïeken, architectuur en algehele ontwerp bieden een venster naar een wereld waar geloof en kunst onlosmakelijk met elkaar verbonden waren, waardoor het een essentiële bestemming is voor iedereen die Ravenna bezoekt. Het Baptisterium van Neon blijft een baken van het rijke erfgoed van de stad, en nodigt bezoekers uit om terug in de tijd te stappen en de pracht van een vervlogen tijdperk te ervaren.
Koop nu tickets voor de speurtocht!
Met myCityHunt ontdek je duizenden steden over de hele wereld tijdens spannende speurtochten, schattenjachten en escape games!
myCityHunt vouchers zijn het perfecte cadeau voor veel gelegenheden! Verras jouw vrienden en familie met dit buitengewone evenementgeschenk. myCityHunt vouchers zijn vanaf de aankoopdatum 2 jaar geldig en kunnen binnen deze periode worden gebruikt voor een vrij te kiezen stad en tour uit het myCityHunt portfolio.