Tempio Malatestiano

De Tempio Malatestiano, ook bekend als de Malatesta Tempel, is de belangrijkste katholieke gebedsplaats in Rimini, Italië. Dit architectonische wonder, in opdracht van de ambitieuze Sigismondo Pandolfo Malatesta, is een onvolledig maar indrukwekkend bewijs van de Italiaanse Renaissance. Met bijdragen van beroemde kunstenaars zoals Leon Battista Alberti, Matteo de' Pasti, Agostino di Duccio en Piero della Francesca, is de Tempio Malatestiano een belangrijk werk van de Renaissance in Rimini en een van de meest significante bouwwerken van de 15e eeuw in Italië.

De Geschiedenis van Tempio Malatestiano

De oorsprong van de Tempio Malatestiano gaat terug tot de 9e eeuw, toen een kapel genaamd Santa Maria in Trivio op deze plek stond. Deze kapel werd in 1257 afgebroken om plaats te maken voor een grotere gotische kerk gewijd aan San Francesco, beheerd door de Franciscaner Orde. Tegen de 13e en 14e eeuw was de kerk uitgebreid met de toevoeging van twee kapellen aan de zuidkant, en diende het als de begraafplaats voor de Malatesta-familie, versierd met altaren en kunstwerken, waaronder bijdragen van Giotto.

Midden 15e eeuw, onder het bewind van Sigismondo Pandolfo Malatesta, begon een grootse visie voor de kerk vorm te krijgen. Aanvankelijk was Malatesta van plan een kapel toe te voegen gewijd aan Sint Sigismund, zijn beschermheilige, met Matteo de' Pasti als architect. Na een reeks militaire overwinningen en onderscheidingen besloot Malatesta echter het project uit te breiden naar het hele gebouw. Leon Battista Alberti werd erbij gehaald om een nieuw architectonisch exterieur te ontwerpen, inclusief een grote rotonde aan de achterkant van de kerk, geïnspireerd door het Pantheon in Rome. Het werk aan Alberti's ontwerp begon rond 1453, maar het project bleef onvoltooid vanwege Malatesta's militaire en financiële moeilijkheden.

De iconografie van de Tempio Malatestiano is ongebruikelijk voor een christelijke kerk. Malatesta bedoelde het gebouw als een mausoleum voor zichzelf, zijn familie en zijn naaste hoogwaardigheidsbekleders, en creëerde zo een monument dat zijn nalatenschap vierde. Deze heidense geïnspireerde iconografie belastte de relaties met paus Pius II, wat uiteindelijk leidde tot Malatesta's excommunicatie in 1460. Desondanks staat de Tempio Malatestiano als een verfijnde uitdrukking van de neoplatonische cultuur, die intellectuele en idealistische elementen combineert met een taal die contrasteert met traditionele christelijke symboliek.

De Verkenning van Tempio Malatestiano

Bezoekers van de Tempio Malatestiano worden begroet door een indrukwekkende marmeren façade ontworpen door Leon Battista Alberti. Het onderste deel van de façade heeft een driedelige structuur met bogen omlijst door halfzuilen met samengestelde kapitelen, terwijl het bovenste deel bedoeld was om een centrale boog te hebben geflankeerd door pilasters. De centrale ingang, versierd met rijk gedecoreerde marmeren platen, leidt naar de kerk. Hoewel de bovenste boog nooit werd voltooid, blijft de middeleeuwse gevel van San Francesco erboven zichtbaar, bekroond door een klein kruis dat het katholieke geloof symboliseert dat binnen wordt beoefend.

De zijkanten van het gebouw zijn versierd met een reeks bogen op pilaren, die doen denken aan de interne pilaren van het Colosseum. Deze bogen waren bedoeld om de sarcofagen van de hoogste hofwaardigheidsbekleders te huisvesten, waaronder bekende figuren zoals Giusto de' Conti, Roberto Valturio en Basinio Basini. Het meest significante graf is dat van de neoplatonische filosoof George Gemistos Plethon, wiens overblijfselen door Malatesta uit de Peloponnesische campagne naar Rimini werden gebracht.

Het interieur van de Tempio Malatestiano, hoewel het een enkele schipstructuur behoudt, omvat diepe zijkapellen omlijst door spitsbogen. Deze kapellen, verhoogd door een trede en omgeven door rijk gedecoreerde marmeren balustrades, bevatten klassieke elementen die niet proportioneel zijn uitgelijnd, wat de decoratieve plasticiteit benadrukt. De interieurdecoratie is een mix van klassieke en renaissance stijlen, met de nadruk op de viering van Malatesta en de intellectuele en culturele prestaties van zijn hof.

De Kunst en Symboliek van Tempio Malatestiano

De Tempio Malatestiano is rijk aan artistieke en symbolische elementen. Het oorspronkelijke decoratieschema, ontworpen door kunstenaars zoals Agostino di Duccio, bevat een complex iconografisch programma dat heidense en christelijke motieven combineert. De decoraties van de kerk bevatten verwijzingen naar oude filosofen zoals Macrobius, Plato, Porphyrius, Iamblichus en Gemistos Plethon, wat de neoplatonische invloeden weerspiegelt die de intellectuele omgeving van Malatesta's hof vormden.

Een van de meest opmerkelijke kunstwerken in de Tempio Malatestiano is het crucifix van Giotto, geschilderd tijdens zijn verblijf in Rimini tussen 1308 en 1312. Dit meesterwerk, onlangs toegevoegd aan het hoofdaltaar, versterkt het artistieke erfgoed van de kerk en biedt een glimp van de artistieke prestaties van de vroege renaissanceperiode.

Restauratie en Behoud

De Tempio Malatestiano heeft verschillende restauratie-inspanningen ondergaan, vooral na de schade die het opliep tijdens de Tweede Wereldoorlog. Het apsisgebied en een groot deel van het dak werden vernietigd en later herbouwd in vereenvoudigde vormen, met blootgestelde baksteen aan de buitenkant en eenvoudig wit pleisterwerk aan de binnenkant. De façade en zijkanten vereisten ook uitgebreide reparaties, waarbij de steenwerk zorgvuldig werd gedemonteerd en opnieuw gemonteerd om structurele problemen aan te pakken.

Tegenwoordig staat de Tempio Malatestiano als een getuigenis van de artistieke en architectonische innovatie van de Renaissance, evenals als een symbool van Sigismondo Pandolfo Malatesta's blijvende nalatenschap. De mix van klassieke en renaissance elementen, gecombineerd met de rijke historische en culturele betekenis, maakt het een must-see bestemming voor iedereen die de historische stad Rimini verkent.