Bartholomeüskerk

In het pittoreske stadje Schoonhoven, gelegen in het hart van Nederland, staat de Oud-Katholieke kerk, een getuige van de rijke religieuze en architectonische geschiedenis. Plaatselijk bekend als de Bartholomeüskerk, is deze kerk niet alleen een plek voor gebed, maar ook een symbool van het erfgoed van de stad en de blijvende geest van de gemeenschap.

Een Blik op het Verleden

De Oud-Katholieke kerk werd gebouwd in 1905, ter vervanging van een oudere schuilkerk die ooit de gemeenschap diende. De behoefte aan een nieuwe kerk ontstond omdat het oude gebouw de groeiende gemeente niet meer kon huisvesten. Ontworpen door architect J.G. Copper, werd de kerk gebouwd in een rationalistische stijl, een afwijking van de sierlijke ontwerpen van eerdere periodes. De eenvoud van het gebouw wordt benadrukt door het gebruik van rode baksteen en subtiele Jugendstil-elementen die een vleugje elegantie aan de gevel toevoegen.

De geschiedenis van de kerk is verweven met het bredere verhaal van religieuze veranderingen in Nederland. Na de Reformatie moesten katholieken in Schoonhoven, net als elders, hun geloof in het geheim belijden. De bouw van de Oud-Katholieke kerk markeerde een nieuw tijdperk van openheid en acceptatie, waardoor de katholieke gemeenschap weer vrij kon bidden.

Architectonisch Wonder

De Oud-Katholieke kerk is een eenbeukige zaalkerk met een toren aan de noordzijde. Het ontwerp is zowel functioneel als esthetisch aantrekkelijk, met een enkel schip dat zich uitstrekt over vier traveeën. Het westelijke uiteinde van de kerk is versierd met een koor met een driezijdige sluiting, wat een serene ruimte biedt voor reflectie en gebed. Een robuust stenen kruis bekroont de oostelijke gevel, wat symbool staat voor het standvastige geloof van de kerk.

Een van de meest opvallende kenmerken van de kerk is de zeshoekige traptoren, bekroond met een spitse torenspits. Dit architectonische element versterkt niet alleen de silhouet van het gebouw, maar dient ook als visueel anker voor de omliggende buurt. Het stenen beeld van St. Bartholomeüs, geplaatst op een console in de zuidoostelijke hoek, voegt een vleugje heiligheid en eerbied toe aan de buitenkant van de kerk.

Stap Binnen

Bij binnenkomst in de Oud-Katholieke kerk worden bezoekers verwelkomd door een warme en uitnodigende inrichting. De houten lambrisering en gepleisterde muren creëren een gezellige sfeer, terwijl het houten plafond een gevoel van grandeur toevoegt. In tegenstelling tot traditionele kerken met vaste banken, biedt de Oud-Katholieke kerk flexibele zitarrangementen met losse stoelen, wat zorgt voor een intiemere en persoonlijkere gebedsbeleving.

De kerk herbergt verschillende 18e-eeuwse beelden, elk met een eigen verhaal. Een beeld van St. Bartholomeüs staat trots links van het koor, terwijl een gekroonde Madonna met kind de rechterkant siert. Een afbeelding van St. Anna met de jonge Maria is te vinden aan de noordzijde, elk figuur een getuigenis van het rijke spirituele erfgoed van de kerk.

Glas-in-lood en Heilige Kunst

In het koor werpen drie glas-in-loodramen kleurrijke patronen van licht over het interieur. Het centrale raam, versierd met een afbeelding van de verrezen Christus, draagt de inscriptie Vrede zij ulieden, een herinnering aan de boodschap van hoop en verzoening van de kerk. Een schilderij van de opstanding van Christus hangt aan de zuidelijke muur, toevoegend aan de verzameling heilige kunst van de kerk.

Andere opmerkelijke kenmerken zijn een houten communiebank, ingewikkeld gesneden met scènes uit het Laatste Avondmaal, en een barok tabernakel dat dateert uit ongeveer 1690. Een 17e-eeuwse kroonluchter met twee rijen van elk zes armen hangt gracieus aan het plafond en verlicht de ruimte met een warme gloed.

Het Muzikale Hart

De Oud-Katholieke kerk is niet alleen een plek van spirituele troost, maar ook een podium voor muzikale expressie. De kerk herbergt een orgel, gebouwd rond 1890 door de firma Le Mintier en Gloton uit Nantes, Frankrijk. Dit eenklaviers mechanische orgel, geplaatst op de galerij aan het oostelijke uiteinde, heeft een rijke geschiedenis. Het bevond zich ooit in het klooster 'La Sagesse' in Londen voordat het in 1992 zijn weg naar Schoonhoven vond. Het orgel werd in 2005 gerestaureerd en blijft de kerk vullen met zijn melodieuze klanken, een testament van de blijvende kracht van muziek in de aanbidding.

Samenvattend is de Oud-Katholieke kerk, of Bartholomeüskerk, meer dan alleen een gebouw; het is een levend monument van de geschiedenis en het geloof van Schoonhoven. Of je nu aangetrokken wordt door de architectonische schoonheid, de rijke geschiedenis of de spirituele betekenis, een bezoek aan deze opmerkelijke kerk zal zeker een blijvende indruk achterlaten.