Schwabacher Altar

In het hart van Schwabach, Beieren, bevindt zich een ware schat van laatgotische kunst: het Schwabacher Altaar. Dit prachtige hoogaltaar, gehuisvest in de Evangelische Kerk van St. Johannes en St. Martin, is een meesterwerk uit de werkplaats van Michael Wolgemut, de beroemde leraar van Albrecht Dürer. Voltooid in 1508, staat het Schwabacher Altaar als een getuigenis van de artistieke pracht van zijn tijd, versierd met ingewikkelde houtsnijwerken en rijkelijk gebruik van bladgoud, waardoor het een must-see is voor elke bezoeker van dit charmante Beierse stadje.

De Prachtige Structuur van het Schwabacher Altaar

Met een hoogte van meer dan vijftien meter en een breedte van meer dan zes en een halve meter is het Schwabacher Altaar een van de grootste laatgotische vleugelaltaren. Dit polyptiek heeft een paar vaste buitenvleugels, een paar beweegbare buitenvleugels en een paar beweegbare binnenvleugels, waardoor een dynamische weergave mogelijk is die gedurende het liturgische jaar verandert. Het altaar toont drie verschillende zijden: de Passiezijde, de Weekdagzijde en de Feestzijde, elk met zijn eigen unieke artistieke elementen en thema's.

De Passiezijde: Een Verhaal van Lijden en Opoffering

Wanneer de vleugels van het altaar gesloten zijn, wordt de Passiezijde onthuld, met vier aangrijpende scènes uit de Passie van Christus. Deze scènes worden geflankeerd door de patroonheiligen van de kerk, St. Johannes de Doper en St. Martin, die op de vaste vleugels zijn afgebeeld. De predella, of de basis van het altaar, bevat ook een ontroerende voorstelling van de Graflegging van Christus, wat bijdraagt aan het sombere maar krachtige verhaal van deze zijde van het altaar.

De Weekdagzijde: Viering van de Heiligen

Het openen van de buitenvleugels onthult de Weekdagzijde, die het leven van de patroonheiligen van de kerk viert. De bovenste rij is gewijd aan scènes uit het leven van St. Johannes de Doper, terwijl de onderste rij zich richt op St. Martin. Elk paneel is zorgvuldig geschilderd, waarbij de essentie van deze vereerde figuren en hun belangrijke bijdragen aan het christelijk geloof wordt vastgelegd. De predella blijft gesloten aan deze zijde, waardoor de continuïteit van het Passieverhaal hieronder behouden blijft.

De Feestzijde: Een Gouden Viering

De Feestzijde van het Schwabacher Altaar is een waar feest voor de ogen. Wanneer de binnenvleugels worden geopend, komt het altaar tot leven met vergulde houtsnijwerken en levendige reliëfs. Deze zijde is gereserveerd voor de grootste christelijke vieringen, zoals Kerstmis, Pasen en Pinksteren. De vier reliëfs op de vleugels tonen belangrijke momenten uit het leven van Maria en Jezus, elk tafereel ingewikkeld gedetailleerd en schitterend in goud.

Het Hoofdaltaar: De Kroning van Maria

Het middelpunt van de Feestzijde is het hoofdaltaar, dat vier torenhoge beelden herbergt, elk tot 1,80 meter hoog. Het centrale thema is de Kroning van Maria door Christus, een tafereel gevuld met goddelijke gratie en majesteit. Links van Christus staat St. Johannes de Doper, die met een gebaar van eerbied naar de kroning wijst. Rechts van Maria staat St. Martin, de andere patroonheilige van de kerk, die dit heilige tafereel completeert.

De Predella: Het Laatste Avondmaal

Onder het hoofdaltaar opent de predella om een sculpturale voorstelling van het Laatste Avondmaal te onthullen. De binnenzijden van de predellavleugels zijn versierd met schilderijen van de patroonheiligen van de kerk, St. Johannes de Doper en St. Martin, aan de linkerkant, en St. Anna met de Maagd en Kind en St. Elisabeth aan de rechterkant. Dit onderste gedeelte van het altaar voegt diepte en rijkdom toe aan het algehele verhaal, en overbrugt de goddelijke en aardse rijken.

De Torenspits: Een Visie van het Laatste Oordeel

Boven het hoofdaltaar rijst de torenspits, waar Christus is afgebeeld als de Rechter van de Wereld, gezeten op een dubbele regenboog en omringd door Maria en St. Johannes de Doper. Twee engelen, boven de vaste vleugels geplaatst, blazen op hun trompetten en kondigen het Laatste Oordeel aan. Hieronder, op de bovenste plaat van het altaar, staan de doden op uit hun graven, wat een dramatisch en ontzagwekkend element toevoegt aan het ontwerp van het altaar. Helemaal bovenaan completeert de groep van St. Anna met de Maagd en Kind deze hemelse visie.

De Achterzijde: De Heilige Verwantschap

De achterzijde van het Schwabacher Altaar is even boeiend, met een gedetailleerde voorstelling van de Heilige Verwantschap. Deze genealogische boom illustreert de drie huwelijken van St. Anna, met Maria en het Christuskind in het midden, geflankeerd door St. Joseph en de andere dochters van St. Anna. De vaste vleugels zijn versierd met bladerige wijnstokken op een groene achtergrond, wat groei en continuïteit symboliseert. De predella aan deze zijde toont twee engelen die de Sluier van Veronica vasthouden, wat een vleugje hemelse gratie toevoegt aan de algehele compositie.

Het Schwabacher Altaar is meer dan alleen een kunstwerk; het is een diepgaande uitdrukking van geloof, geschiedenis en vakmanschap. Elk bezoek aan dit opmerkelijke stuk biedt nieuwe inzichten en een diepere waardering voor het rijke culturele erfgoed dat het vertegenwoordigt. Of je nu een kunstliefhebber, een geschiedenisliefhebber of gewoon een nieuwsgierige reiziger bent, het Schwabacher Altaar is een ervaring die je in bewondering zal achterlaten voor zijn schoonheid en betekenis.