Nagyboldogasszony- és Nepomuki Szent János-templom

De Kerk van de Tenhemelopneming van Maria en Johannes van Nepomuk, lokaal bekend als Nagyboldogasszony- és Nepomuki Szent János-templom, staat indrukwekkend in het hart van Székesfehérvár, Hongarije. Dit architectonische juweel, vaak simpelweg de Cisterciënzerkerk genoemd, is een voorbeeld van de pracht van de Hongaarse barokarchitectuur en een symbool van de rijke geschiedenis van de stad.

De Geschiedenis van de Kerk van de Tenhemelopneming van Maria en Johannes van Nepomuk

Het verhaal van deze prachtige kerk begint aan het einde van de 17e eeuw, kort na de verdrijving van de Ottomanen uit Székesfehérvár in 1688. De Jezuïeten, die in de stad waren aangekomen, bouwden aanvankelijk hun eerste kerk op de locatie van de huidige Franciscaner kerk. Maar ze beseften al snel dat er behoefte was aan een imposanter gebouw en begonnen een nieuwe kerk te bouwen op de plaats van een voormalige Turkse moskee. De bouw van de huidige kerk en het klooster begon in 1742 en werd voltooid in 1756.

Hoewel de meester-architect onbekend blijft, wordt het ontwerp volgens de lokale overlevering toegeschreven aan Paul Hatzinger, een leerling van de Karmeliet monnik Martin Witwer. De eerste steen werd gelegd op 31 juli 1745 en de kerk werd ingewijd in 1756. Na de ontbinding van de Jezuïetenorde in 1773 werd de kerk overgedragen aan de Paulijnse monniken en later, in 1813, aan de Cisterciënzers, die de kerk beheerden tot 1950. Na een korte periode van seculier gebruik werd de kerk na de politieke veranderingen van de jaren 90 teruggegeven aan de Cisterciënzers. In 2014 onderging de kerk een uitgebreide renovatie, waarbij drie nieuwe klokken werden ingewijd.

De Buitenaanblik

Wanneer je de Kerk van de Tenhemelopneming van Maria en Johannes van Nepomuk nadert, valt direct de imposante barokke gevel op. De kerk is strategisch gelegen aan de hoofdstraat van de oude binnenstad van Székesfehérvár, waardoor het een opvallend herkenningspunt is. De tweelingtorens, bekroond met ui-vormige koepels en versierd met klokken, zijn kenmerkende elementen van de Jezuïetenkerkarchitectuur. De torens zijn verbonden door een centraal gedeelte met een zacht gebogen fronton en een reeks decoratieve ramen. Het stenen portaal, met zijn voluutdecoraties en het jaartal 1751 op de latei, wijst op de historische betekenis van de kerk. Boven het portaal prijkt het Jezuïetenembleem als herinnering aan de oorspronkelijke stichters van de kerk.

De Pracht van het Interieur

Bij binnenkomst worden bezoekers begroet door een ruim, goed verlicht interieur dat een gevoel van sereniteit en grandeur uitstraalt. Het plafond is versierd met tongewelven, gescheiden door delicate ribben, en de muren zijn bekleed met levendige fresco's van de Oostenrijkse schilder Caspar Franz Sambach. De fresco's, die scènes uit het leven van verschillende heiligen weergeven, zijn een lust voor het oog. Opvallend zijn onder andere de verheerlijking van St. Ignatius van Loyola, de Patroness van Hongarije fresco met St. Stephen en St. Emeric, en de koepelfresco die de Heilige Drie-eenheid omringd door een schare engelen toont.

Het hoofdaltaar is een meesterwerk op zich, met een fresco van de verheerlijking van St. Johannes van Nepomuk, de patroonheilige van de biecht. Het fresco creëert een illusie van uitgebreide ruimte, waarbij de echte en hemelse werelden samensmelten. Hieronder bevindt zich een kleiner schilderij van de Tenhemelopneming van Maria, de andere patroonheilige van de kerk, geflankeerd door engelenfiguren.

Zijaltaren en Artistieke Schatten

De kerk heeft vier zijaltaren, elk gewijd aan verschillende heiligen. Rechts van de ingang bevindt zich het altaar van St. Franciscus Xaverius, gemaakt in 1752, tegenover het altaar van de Beschermengel. Verderop staat het altaar van St. Ignatius van Loyola, geschilderd door Michelangelo Unterberger, tegenover het Heilige Kruis altaar, dat Christus aan het kruis afbeeldt. Het kerkmeubilair, inclusief de banken en biechtstoelen, werd door de Jezuïeten in hun eigen werkplaats vervaardigd, naar ontwerpen van F. Baumgartner Bernát. De prachtige Rococo preekstoel, versierd met scènes uit het leven van Christus en het embleem van de Jezuïeten, is het werk van beeldhouwer Károly Bebo.

De Sacristie en Zijn Unieke Meubilair

Een van de meest gekoesterde bezittingen van de kerk is de Rococo sacristie, beschouwd als een van de mooiste in Europa. Gemaakt door de Paulijnse monnik Hyngeller János tussen 1764 en 1767, omhult het donkere eiken meubilair de kamer aan drie zijden. Het onderste gedeelte bevat laden en kandelaarhouders, terwijl de bovenste kasten de altaren van de kerk weerspiegelen. Het tabernakel, ontworpen om op een altaar te lijken, toont de rouw om Christus, geflankeerd door afbeeldingen van de patroonheiligen van de kerk. Elke hoek herbergt een biechtstoel, en de deuren zijn versierd met reliëfs van verschillende heiligen, waaronder St. Peter en St. Paul.

De Klokken van de Kerk

De kerk herbergt vier klokken, elk met een eigen uniek verhaal. De Drie-eenheidsklok, gegoten in 2014 door Miklós Gombos, weegt 305 kg en draagt de inscriptie Gloria Patri et Filio et Spiritui Sancto. De St. Stephen klok, ook gegoten door Gombos in 2014, weegt 147 kg en is gewijd aan St. Stephen, de eerste koning van Hongarije. De St. Thomas klok, die 86 kg weegt, werd in 2014 geschonken door Gábor Hunyadi, terwijl de kleinste klok, de St. James Chime, in 1817 in Italië werd gegoten en slechts 12 kg weegt. Deze klokken, ingewijd in 2014, voegen een melodieuze charme toe aan het dagelijks leven van de kerk.

Tot slot is de Kerk van de Tenhemelopneming van Maria en Johannes van Nepomuk niet alleen een plaats van aanbidding, maar ook een levend museum van barokke kunst en architectuur. De rijke geschiedenis, prachtige fresco's en verfijnde meubels maken het een must-see voor iedereen die Székesfehérvár bezoekt. Of je nu een geschiedenisliefhebber, een kunstliefhebber of gewoon een nieuwsgierige reiziger bent, deze kerk biedt een kijkje in het spirituele en culturele erfgoed van Hongarije.