In het hart van Torhout, België, bevindt zich een aangrijpend eerbetoon aan de helden die vielen tijdens de Eerste Wereldoorlog: het Oorlogsgedenkteken op het Conscienceplein. Dit plechtige monument staat symbool voor de moed en het offer van degenen die hun leven gaven in een van de meest turbulente periodes uit de geschiedenis. Terwijl je door de charmante straten van Torhout wandelt, biedt dit gedenkteken, omgeven door een zorgvuldig onderhouden bloemperk, een moment van bezinning en eerbied.
Het Oorlogsgedenkteken op het Conscienceplein is een opvallend kunstwerk vol symboliek. Het staat op een ronde sokkel, met een prominente geprofileerde kegel als basis, gemaakt van hardsteen. Bovenop deze basis staat een diep ontroerende sculptuur die de essentie van opoffering en zorg vastlegt. De sculptuur toont een knielende vrouw die water aanbiedt aan een gewonde, naakte man die leunt op een zwaard en schild met het Belgische wapenschild. Deze beelden vertegenwoordigen op krachtige wijze medeleven te midden van de verschrikkingen van de oorlog en de veerkracht van de menselijke geest.
Gemaakt van ijzerzandsteen, draagt het monument de inscriptie AAN ONZE GESNEUVELDE HELDEN samen met de data 1914 + 1918. Onder deze toewijding staan de namen van de gevallenen alfabetisch vermeld, deels zwart geverfd, zodat hun herinnering in de harten van de gemeenschap blijft voortleven.
De locatie van het Oorlogsgedenkteken op het Conscienceplein is doordrenkt met historische betekenis. Het plein is vernoemd naar Hendrik Conscience, een bekende Belgische schrijver die vaak Torhout bezocht. De dochter van Conscience was getrouwd met Gentiel Antheunis, een lokale vrederechter en een Vlaamse dichter en componist. Achter het monument stond ooit het vredegerecht, dat in 1987 werd verplaatst. Tegenwoordig huisvest het voormalige gerechtsgebouw de lokale politiediensten, wat een extra laag van historische continuïteit aan de locatie toevoegt.
De weg naar de oprichting van het Oorlogsgedenkteken op het Conscienceplein was niet zonder uitdagingen. Kort na de Eerste Wereldoorlog, in mei 1919, besprak de gemeenteraad van Torhout de oprichting van een gedenkteken. Dr. Gustaaf Maertens stelde een herdenkingsplaat op de muur van het stadhuis voor, maar de gemeenteraad koos voor een plaat in de decanale kerk. De gemeenschap vond dit echter onvoldoende en begon de zoektocht naar een meer passend eerbetoon.
Interessant genoeg was het oorspronkelijke standbeeld dat voor het gedenkteken werd gebruikt een Duits stuk dat door de bezettende troepen was achtergelaten. Dit standbeeld, bekend als Schwester Ilse, toonde een Duitse verpleegster die een gewonde officier verzorgde. Het was bedoeld voor een Duitse militaire begraafplaats maar werd nooit geplaatst. Na onderhandelingen werd het standbeeld in 1920 of 1921 naar Torhout overgebracht. Ondanks de artistieke waarde van het beeld, veroorzaakte de Duitse oorsprong protesten van lokale veteranen, die geen Duits monument in hun stad wilden.
Om de zorgen van de veteranen weg te nemen, besloot de stad het standbeeld aan te passen. Een leeuw verving de oorspronkelijke adelaar, en een verband bedekte de Duitse helm, waardoor het een Belgisch symbool van herinnering werd. Deze creatieve aanpassing bespaarde niet alleen kosten, maar stelde de stad ook in staat om geld vrij te maken voor andere essentiële projecten.
Ondanks de aanpassingen bleef de controverse bestaan. De protesten van de veteranen kregen media-aandacht, en het monument kreeg de bijnaam De Fiete. In reactie hierop organiseerden de veteranen een succesvolle inzamelingsactie om een ander monument op te richten. Hoewel ze geen toestemming kregen voor een nieuw monument, benadrukten hun inspanningen het diepe verlangen van de gemeenschap naar een passend gedenkteken. De uiteindelijke onthulling van het Oorlogsgedenkteken op het Conscienceplein werd bijgewoond door veteranen, muziekkorpsen en verschillende verenigingen, wat een belangrijke stap naar verzoening en eenheid markeerde.
In de loop der jaren is het Oorlogsgedenkteken op het Conscienceplein geëvolueerd om ook de namen van degenen die omkwamen in de Tweede Wereldoorlog op te nemen. In 2007 werd het officieel erkend als onderdeel van de erfgoedlijst van Torhout, waardoor het voor toekomstige generaties behouden blijft. Elk jaar op 11 november, Wapenstilstandsdag, verzamelen veteranen en leden van de gemeenschap zich bij het monument om de herinnering aan de gevallenen te eren, wat de blijvende betekenis van deze heilige plaats versterkt.
Een bezoek aan het Oorlogsgedenkteken op het Conscienceplein is niet alleen een kans om eer te betonen aan de helden van het verleden, maar ook een gelegenheid om verbinding te maken met het rijke weefsel van de geschiedenis van Torhout. Terwijl je voor dit plechtige monument staat, neem een moment om na te denken over de gemaakte offers en de blijvende geest van een gemeenschap die verenigd is in herinnering.
Koop nu tickets voor de speurtocht!
Met myCityHunt ontdek je duizenden steden over de hele wereld tijdens spannende speurtochten, schattenjachten en escape games!
myCityHunt vouchers zijn het perfecte cadeau voor veel gelegenheden! Verras jouw vrienden en familie met dit buitengewone evenementgeschenk. myCityHunt vouchers zijn vanaf de aankoopdatum 2 jaar geldig en kunnen binnen deze periode worden gebruikt voor een vrij te kiezen stad en tour uit het myCityHunt portfolio.
Koop cadeaubonnen
