Histonium

Histonium, tegenwoordig bekend als Vasto, is een fascinerende archeologische vindplaats in Italië die een boeiend inkijkje biedt in de oude wereld van de Frentani. Gelegen langs de zuidkust van Abruzzo, is deze historische parel een schatkamer van oude ruïnes, verhalen en legendes die bezoekers terugvoeren naar een tijd waarin de stad een bruisend centrum van handel en cultuur was.

De Mythische Oorsprong

Volgens de mythologie werd Histonium gesticht door de Griekse held Diomedes, die hier toevlucht zocht na de Trojaanse Oorlog. De strategische ligging en de bloeiende wolindustrie maakten het een aantrekkelijke nederzetting voor Griekse kolonisten. Historisch gezien maakte Histonium deel uit van het etnisch-territoriale domein van de Frentani, een Italisch volk dat een groot deel van de zuidelijke Abruzzo-kust bewoonde. Na de Romeinse verovering in 305 v.Chr. werd de stad voorzien van verschillende openbare gebouwen, waarvan sommige nog steeds staan, en die een venster bieden op haar roemrijke verleden.

De Romeinse Invloed

Onder Romeins bewind bloeide Histonium op en werd het in 117 n.Chr. een municipium. De stad was uitgerust met indrukwekkende structuren, waaronder een amfitheater, reservoirs en thermale baden. Het amfitheater, gebouwd tussen het einde van de 1e eeuw en het midden van de 2e eeuw n.Chr., getuigt van het belang van de stad. Hoewel een groot deel ervan nu is geïntegreerd in de moderne structuren van Vasto, zijn resten van de opus reticulatum-muren nog steeds te zien op Piazza Rossetti, de Torre di Bassano, en zelfs in enkele lokale winkels. Deze fragmenten bieden een intrigerende blik op de grandeur van het oude entertainmentcentrum.

De Cisternen van Santa Chiara

Een ander opmerkelijk overblijfsel van Histonium's Romeinse verleden zijn de cisternen van Santa Chiara, gelegen aan de Via Cavour. Deze rechthoekige ruimtes met tongewelfde plafonds werden gebouwd met opus signinum en maakten deel uit van een uitgebreid aquaductsysteem dat bekend stond als de Luci. De cisternen waren ingenieus ontworpen om met elkaar te communiceren via een reeks bogen, wat getuigt van de geavanceerde technische vaardigheden van de Romeinen.

De Thermale Baden

Geen bezoek aan Histonium is compleet zonder een verkenning van de thermale baden aan de Via Adriatica. Deze baden, die dateren uit de 2e eeuw n.Chr., waren verdeeld over drie niveaus en bevatten ingewikkelde mozaïeken die maritieme scènes uitbeeldden, waaronder Neptunus met zijn drietand. De restauratie-inspanningen in 1994 brachten deze mozaïeken terug in hun oorspronkelijke glorie, waardoor bezoekers kunnen genieten van de kunstzinnigheid en het vakmanschap van oude Romeinse mozaïekmakers.

De Kapel van de Madonna del Soccorso

Een van de meer aangrijpende locaties in Histonium is de kapel van de Madonna del Soccorso aan de Via S. e F. Ciccarone. Oorspronkelijk een archeologische ruïne, werd deze locatie in 1442 omgevormd tot een gevangenis en later in 1614 tot een kapel. Hoewel het in 1794 werd verlaten, staan de Romeinse betonnen muren en het tongewelfde interieur nog steeds als een getuigenis van het blijvende erfgoed van de stad. De locatie heeft ook een sombere geschiedenis als begraafplaats voor ongedoopte baby's en boetvaardige zondaars in het begin van de 19e eeuw.

De Romeinse Tempel

Ontdekt in 1975 tijdens bouwwerkzaamheden aan de Via Antonio Bosco, is de kleine Romeinse tempel een andere fascinerende plek. Deze V-vormige structuur, georiënteerd naar het westen, heeft muren van baksteenwerk met een stucco-coating, die een scala aan tinten vertoont van levendig rood tot oker. Het zorgvuldige vakmanschap is duidelijk zichtbaar in de afwisselende plinten en kroonlijsten van de basis van het gebouw, wat een glimp biedt van de architectonische bekwaamheid van de Romeinen.

De Stedelijke Indeling

De stedelijke indeling van het oude Histonium is nog steeds zichtbaar in de moderne stad Vasto. Het historische centrum, bekend als Guasto d'Aimone of de San Pietro-wijk, behoudt veel van zijn Romeinse en middeleeuwse karakter. De stedelijke planning van de stad dateert uit de Romeinse verovering van de 1e eeuw v.Chr., toen het een municipium werd. De stad beschikte over een Capitol, talrijke tempels gewijd aan Romeinse goden en belangrijke openbare en privégebouwen, waaronder het amfitheater en de thermale baden.

Terwijl beschavingen evolueerden, bleef de stedelijke configuratie van de stad grotendeels onveranderd en volgde het middeleeuwse patronen. De 11e tot 14e eeuw zag een reorganisatie van het stedelijke landschap van Vasto, met de bouw van de Guasto Gisone-wijk rond de collegiale kerk van Santa Maria Maggiore en de Loggia Amblingh. De versterkte muren, voltooid in het begin van de 1400s onder het bewind van Jacopo Caldora, bepaalden verder de structuur van de stad. Buiten deze muren stonden de huizen van armere boeren in schril contrast met de grotere woningen binnen, een onderscheid dat nog steeds zichtbaar is in de toponymie van de stad.

De Middeleeuwse Wijken

Middeleeuwse stedelijke centra groeiden vaak rond belangrijke gebouwen zoals parochiekerken of kastelen. In Vasto dienden de kerk-vesting van Santa Maria Maggiore en San Pietro als toevluchtsoorden tijdens land- en zee-invallen. De karakteristieke wijk binnen het Santa Maria Maggiore-gebied illustreert deze opzet, met de centrale verdedigende toren, bekend als Battaglia, en het omliggende netwerk van smalle, kronkelende straatjes. De fusie van de twee middeleeuwse wijken tot één gemeente in het begin van de 14e eeuw markeerde een belangrijke ontwikkeling in de geschiedenis van de stad.

De archeologische ontdekkingen van de jaren 1950 onthulden veel over de Romeinse stedelijke planning van Histonium. Het gebied tussen Via Roma en Via Barbarotta, met zijn orthogonale stratenpatroon en rechthoekige blokken, toont de Romeinse techniek van langgerekte constructie met korte zijden die overeenkomen met dwarsassen. De Corso Palizzi en Corso Dante worden beschouwd als de cardo maximus en decumanus maximus, terwijl andere straten zoals Corso Plebiscito en Via Adriatica dienen als kleinere cardines. De goed bewaarde indeling van het strigas-gebied benadrukt verder het Romeinse erfgoed van de stad.

Tot slot is Histonium niet zomaar een archeologische vindplaats; het is een levend testament van het rijke weefsel van geschiedenis dat Vasto heeft gevormd. Van de mythische oorsprong en Romeinse grandeur tot de middeleeuwse transformaties, de stad biedt een unieke reis door de tijd. Bezoekers van Histonium zullen zich onderdompelen in een wereld waar oude ruïnes verhalen vertellen van een levendig verleden, waardoor het een onmisbare bestemming is voor geschiedenisliefhebbers en nieuwsgierige reizigers.