Feuerschlößchen

Op de heuvel van Kirchbeuel in Bad Honnef prijkt het Feuerschlößchen, een architectonisch juweel dat historische charme en artistieke elegantie uitstraalt. Deze villa, gebouwd tussen 1905 en 1906, is een getuigenis van het rijke erfgoed en de culturele rijkdom van de regio. Terwijl je de boeiende geschiedenis en het gedetailleerde ontwerp verkent, voel je je teruggevoerd naar een tijdperk waarin vakmanschap en grandeur centraal stonden.

De Geschiedenis van Feuerschlößchen

De plek waar het Feuerschlößchen nu staat, was oorspronkelijk de locatie van een barok landhuis van de Freiherren von Loë en von Bongart, daterend uit de 17e of 18e eeuw. Dit landgoed onderging verschillende transformaties, met als meest recente vorm een drie-vleugelige, twee verdiepingen tellende structuur voltooid in 1806. Bekend als Feuerschlößchen, diende het als pension en hotel met 24 kamers totdat het in 1903 werd gekocht door de krantenuitgever Wilhelm Girardet uit Essen.

Girardet's visie voor een nieuwe villa leidde tot een architectuurwedstrijd die veel publieke belangstelling trok, met ongeveer 900 architecten die de wedstrijdstukken opvroegen. Het winnende ontwerp, ingediend door de Berlijnse regeringsarchitect Wilhelm Freiherr von Tettau, werd geselecteerd uit deze indrukwekkende inzendingen. Het project werd gedocumenteerd in verschillende architectuurtijdschriften, wat de prominente status ervan benadrukte.

De bouw van de villa begon met de bouw van een poortgebouw en stallen in 1904, onder toezicht van Tettau vanuit een speciaal opgericht kantoor. De hoofdvilla, bekend als Villa Girardet, kreeg op 8 juni 1905 een bouwvergunning en werd in de zomer van 1906 voltooid na een snelle bouwperiode van slechts 14 maanden. Het interieur van de villa, ook ontworpen door Tettau, bevatte een scala aan artistieke en functionele elementen, terwijl de westelijke omheiningsmuur werd vervaardigd met input van Karl Henrici. In 1911 werd een pergola toegevoegd aan de noordwestelijke hoek van de villa, waardoor het schilderachtige karakter werd versterkt.

Na de dood van Wilhelm Girardet in 1918 stond de villa leeg totdat het tijdens het nationaalsocialistische tijdperk een nieuwe bestemming kreeg. In december 1933 werd het de nieuwe thuisbasis van de Gauführerschule voor het district Keulen-Aken, met een grootse heropening op 1 juli 1934. De villa werd aangepast om een grote eetzaal, een auditorium voor 80 personen en woonruimtes voor de schooldirecteur te bevatten. Het voormalige tuinmanshuis en de stallen werden omgebouwd tot accommodaties voor personeel. In 1944 nam de Westdeutscher Beobachter de villa over.

Tijdens de laatste fase van de Tweede Wereldoorlog werd het Feuerschlößchen hevig bevochten. Na de oorlog diende het als een middelbare school voor de zonen van Belgische bezettingsofficieren, bekend als Athenée. Na het einde van de bezetting huisvestte de villa kort een technische school. In de vroege jaren 1950 werd het eigendom van de gemeente, en de muur van de villa werd herbouwd, waarbij een poort en fontein werden verwijderd. Het Siebengebirgsgymnasium bouwde in 1958/59 een nieuw schoolgebouw op een deel van het oorspronkelijke park van de villa en begon de villa zelf te gebruiken in 1970 na een renovatie. Later nam de Deutsche Stiftung für internationale Entwicklung het gebouw over tot 1996.

Restauratiewerkzaamheden begonnen in 1988, met als doel de villa in haar oorspronkelijke staat terug te brengen, met eerst de entreehal en hoofdtrap en later de buitengevels. Tegen de lente van 1998 was de villa klaar voor cultureel gebruik en door het Siebengebirgsgymnasium, tegen een kosten van een miljoen mark. In 1998 werd de Internationale Hogeschool voor Toerisme in de villa gevestigd, maar verhuisde in 2000 naar een eigen campus. Tegenwoordig huisvest het poortgebouw de Stadtjugendring (vanaf 2019).

Architectonische Pracht

Het ontwerp van het Feuerschlößchen is geïnspireerd door Engelse landhuizen, de Darmstadtse kunstenaarskolonie en elementen van de jugendstil. De drie verdiepingen tellende villa, gebouwd van natuursteen, bevat een verscheidenheid aan architectonische elementen, zoals erkers, loggia's, pilasters, kariatiden en kroonlijsten. De voorzijde aan de Rijn is symmetrisch ontworpen, terwijl de achter- en zijgevels asymmetrisch zijn, wat een harmonieuze maar intrigerende esthetiek creëert. De monumentale aanwezigheid van de villa is vooral indrukwekkend vanaf de Rijnzijde, terwijl het algehele ontwerp zowel schilderachtige als grootse indrukken oproept.

Het poortgebouw, dat lijkt op een klein kasteel, is gebouwd van puinsteen aan de west- en noordzijde en gepleisterde baksteen op de bovenverdieping en oostzijde. De ingang heeft een portiek die doet denken aan een kantelen. De buitenmuur van het poortgebouw bevat een stenen kruis ter nagedachtenis aan een overlijden op deze locatie in 1712, dat ook een beschermd monument is.

Erfenis en Invloed

Het Feuerschlößchen heeft een onuitwisbare stempel gedrukt op de architectonische wereld. Hermann Muthesius, die in de jury van de wedstrijd zat, incorporeerde elementen van het ontwerp van de villa in zijn eigen werk, zoals het Huis Bernhard in de Berlijnse wijk Grunewald. Evenzo weerspiegelt het huis van Carl Senff uit 1907/08 in de Bonnse wijk Nordstadt de invloed van de villa in zijn ontwerp en integratie van een centrale erker. Hans Poelzig's Landhaus en Jugendheim Zwirner uit 1910 in Löwenberg, Silezië, vertonen ook overeenkomsten, vooral in de overgang van dakkapellen naar een steil aflopend dak.

Naast zijn architectonische impact heeft het Feuerschlößchen ook artistieke werken geïnspireerd, zoals Tilo Medek's pianostuk uit 1981/82, Uitzichten vanaf het Feuerschlößchen – Acht Pianostukken voor Jongeren, dat in 1983 in Lübeck in première ging.

Feuerschlößchen is niet zomaar een villa; het is een symbool van de artistieke en culturele evolutie van Bad Honnef. Zijn rijke geschiedenis, architectonische pracht en blijvende erfenis maken het tot een must-see bestemming voor iedereen die geïnteresseerd is in de samensmelting van geschiedenis, kunst en architectuur.