Bovenop de 180 meter hoge Sparrenberg-heuvel in het Teutoburger Woud staat de Sparrenburg, die als een wachter over de stad Bielefeld in Noordrijn-Westfalen, Duitsland, uitkijkt. Dit prachtig gerestaureerde kasteel, dat zijn oorsprong vindt in de 13e eeuw, is een voorbeeld van middeleeuwse architectuur en een symbool van historische betekenis. Of je nu een geschiedenisfanaat, architectuurliefhebber of gewoon een nieuwsgierige reiziger bent, Sparrenburg belooft een reis door de tijd, met panoramische uitzichten en een blik op het verleden.
Gebouwd voor 1250 door de graven van Ravensberg, diende Sparrenburg aanvankelijk als verdedigingsbolwerk voor de Bielefeld-pas door het Teutoburger Woud. Het was ook de zetel van de graven en een bescherming voor de jonge stad Bielefeld, gesticht rond 1214. De eerste schriftelijke vermelding van het kasteel dateert uit 1256, wat zijn langdurige aanwezigheid in de regio bevestigt.
In 1346 kwam het kasteel door huwelijk in handen van graaf Gerhard I van Jülich-Berg, na het uitsterven van de Calvelage-Ravensberg-lijn. De rol van het kasteel als regeringszetel nam af, maar het bleef een belangrijk herkenningspunt. Opmerkelijk is dat keizer Karel IV op 18 november 1377 in het kasteel verbleef. Het kasteel wisselde meerdere keren van eigenaar totdat het in 1511 in handen kwam van hertog Johann van Jülich-Kleef-Berg.
Met de komst van buskruit en vuurwapens onderging Sparrenburg aanzienlijke aanpassingen om artillerie te weerstaan en te gebruiken. Rond 1530 werd een batterijtoren aan de westkant gebouwd, verbonden met het hoofdgebouw door een stenen boogbrug, waardoor kanonnen voor verdediging konden worden ingezet. Dit markeerde het begin van de transformatie naar een moderne vesting.
Vanaf 1535 werd onder leiding van Johann III van Jülich-Kleef-Berg het kasteel systematisch omgevormd tot een gebastioneerde vesting. Dit omvatte de bouw van de Kiekstatt-bastion in het noorden en de Schuster- en Marien-bastions aan de zuidoostkant. Deze bastions waren met elkaar verbonden door courtines, en een nieuwe versterkte poort werd 30 meter voor de oude kasteelpoort gebouwd. De binnenruimtes tussen het kasteel en de nieuwe vestingwerken werden omgevormd tot kazematten en ondergrondse gangen, opgevuld met aarde bijna tot aan de top van de courtines.
In 1556 werd de Italiaanse vestingbouwkundige Alessandro Pasqualini aangetrokken om een structurele zwakte aan de westelijke hoek aan te pakken. Hij ontwierp de Serpentine-bastion, waarbij de bestaande batterijtoren in de flank werd opgenomen. De naam Serpentine verwijst naar lichte artilleriestukken die in de 15e en 16e eeuw werden gebruikt.
Deze uitgebreide vestingwerken maakten van Sparrenburg de grootste vesting in Westfalen en een van de best bewaarde vestingwerken uit de Renaissance in Noord-Duitsland.
Het kasteel heeft door de eeuwen heen vele uitdagingen gekend. Na de dood van hertog Johann Wilhelm van Jülich-Kleef-Berg in 1609, werd het kasteel een brandpunt in het Jülich-Kleefse opvolgingsgeschil. Een aardbeving in 1612 veroorzaakte aanzienlijke schade, en tijdens de Dertigjarige Oorlog wisselde het kasteel meerdere keren van eigenaar, waarbij het belegerd werd door Spaanse, Zweedse en Hessische troepen. Het Verdrag van Westfalen in 1648 bevestigde dat het kasteel toebehoorde aan Brandenburg-Pruisen. Het kasteel diende als secundaire residentie voor Frederik Willem van Brandenburg, de Grote Keurvorst, die er vaak verbleef en waar twee van zijn kinderen werden geboren.
Tegen het einde van de 17e eeuw was het militaire belang van Sparrenburg afgenomen, wat leidde tot gedeeltelijk gebruik als gevangenis en daaropvolgend verval. Veel van de buitenmuren en gebouwen werden afgebroken, en de stenen werden hergebruikt voor andere constructies, waaronder de 55e Kazerne, gebouwd in de jaren 1770.
De 19e-eeuwse romantiek van kastelen leidde tot een hernieuwde interesse in Sparrenburg. In 1842/43 werd een comité opgericht in Bielefeld om de toren van het kasteel te restaureren, wat resulteerde in de bouw van een nieuwe ronde uitkijktoren bovenop de oude donjon. In 1879 verwierf de stad Bielefeld het kasteel van de Pruisische staat voor 8.934,90 mark, een fractie van de geschatte waarde. Architect Eberhard Hillebrand ontwierp het nieuwe paleisgebouw, voltooid in 1888, met een neogotische stijl met een banketzaal, restaurant en museumzalen. In 1900 werd een monument van de Grote Keurvorst door Fritz Schaper opgericht op de binnenplaats, bijgewoond door keizer Wilhelm II.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog diende Sparrenburg als een luchtafweerpositie en leed het aanzienlijke schade door een luchtaanval op Bielefeld op 30 september 1944. Restauratiewerkzaamheden begonnen in 1948 en duurden tot 1987. Het kasteel huisvestte het Duitse Speelkaartenmuseum van 1955 tot 1982. Recente archeologische opgravingen hebben historische kenmerken blootgelegd, waaronder een 16e-eeuwse verdedigingsvloer en een voorheen onbekende gewelfde kamer.
Tegenwoordig is Sparrenburg het hele jaar door geopend voor bezoekers. De toegang is gratis, maar er wordt een kleine vergoeding gevraagd voor het beklimmen van de toren en rondleidingen door de ondergrondse gangen. Het kasteel organiseert jaarlijks het Sparrenburg Festival in het laatste weekend van juli, met re-enactors, handelaren en entertainers, die een levendig beeld van het verleden bieden.
Of je nu de historische muren verkent, geniet van de panoramische uitzichten of de ondergrondse geheimen ontdekt, Sparrenburg is een must-see bestemming die de geschiedenis tot leven brengt in het hart van Bielefeld.
Koop nu tickets voor de speurtocht!
Met myCityHunt ontdek je duizenden steden over de hele wereld tijdens spannende speurtochten, schattenjachten en escape games!
myCityHunt vouchers zijn het perfecte cadeau voor veel gelegenheden! Verras jouw vrienden en familie met dit buitengewone evenementgeschenk. myCityHunt vouchers zijn vanaf de aankoopdatum 2 jaar geldig en kunnen binnen deze periode worden gebruikt voor een vrij te kiezen stad en tour uit het myCityHunt portfolio.
Koop cadeaubonnen
