De Sint-Germanuskerk, lokaal bekend als Sint-Germanuskerk, staat als een indrukwekkend monument dat het rijke historische erfgoed van Tienen, België, weerspiegelt. Deze rooms-katholieke kerk, die haar oorsprong vindt in de 12e eeuw, is meer dan alleen een gebedshuis; het is een baken van architectonische pracht en historische betekenis. Gelegen naast de drukke Veemarkt en Wolmarkt, nodigt de Sint-Germanuskerk bezoekers uit om terug in de tijd te stappen en de historische lagen binnen haar muren te verkennen.
Hoewel sommige legendes de oorsprong van de kerk terugvoeren naar de 9e eeuw, gebaseerd op een vermoedelijk vervalst charter van Karel de Kale in 872, plaatst het betrouwbaardere historische verhaal de bouw in het begin van de 12e eeuw. Deze romaanse kerk was waarschijnlijk de opvolger van een eerdere kerk met dezelfde naam, gesticht door de Abdij van Saint-Germain-des-Prés in Parijs, hoewel deze voorganger mogelijk niet precies op dezelfde plaats stond als de huidige kerk.
In 1189-1190 transformeerde St. Albert van Leuven de romaanse kerk tot een collegiale kerk, afhankelijk van het bisdom Luik. De oorspronkelijke structuur van de kerk bestond uit drie beuken met elk vijf traveeën, gescheiden door zuilen, een transept en een laag koor geflankeerd door twee torens. Het doopvont uit deze periode, daterend uit de 12e eeuw, blijft een gekoesterd artefact binnen de kerk.
De Sint-Germanuskerk heeft door de eeuwen heen vele tegenslagen doorstaan en verschillende reconstructies ondergaan. Een aanzienlijke schenking van Hertog Hendrik I van Brabant in 1221 maakte grote bouwwerkzaamheden mogelijk, waaronder de toevoeging van de westelijke structuur in het begin van de 13e eeuw. Ondanks de herhaalde vernietiging van de kerk, bleven delen van het oorspronkelijke romaanse gebouw bestaan tot in de 14e en 15e eeuw.
Het centrale schip, herbouwd in de tweede helft van de 15e eeuw, en de centrale toren, opgericht rond 1555, getuigen van de veerkracht van de kerk. De 16e en 17e eeuw zagen verdere gotische reconstructies. Echter, de explosie van een Frans kruitmagazijn in 1793 bracht ernstige schade toe aan de kerk en de stad, wat leidde tot het verlies van bijna alle glas-in-loodramen van vóór 1793. Ondanks deze tegenslagen overleefde de parochie, zelfs nadat de Franse bezetters het kapittel in 1797 ontbonden.
Speurtochten in Tienen
Ontdek Tienen met de digitale speurtocht van myCityHunt! Los puzzels op, beheers teamtaken en verken Tienen op een spannende en interactieve manier!
De westelijke structuur van de Sint-Germanuskerk is een opvallende combinatie van grijze Overlaar kwartsiet en witte Gobertange zandsteen, met sculpturale elementen die verwijzen naar het oorspronkelijke romaanse ontwerp. Het centrale schip, gebouwd in de late 15e eeuw, straalt een strikte elegantie uit met zijn zandstenen constructie. Het hoge transept, herbouwd na een brand in 1536, draagt bij aan de architectonische grandeur van de kerk.
De klokkentoren van de kerk herbergt een origineel beiaard, vervaardigd door de Antwerpse klokkengieter Willem Witlockx in 1723. Tegenwoordig behoort deze beiaard, bestaande uit 54 klokken, tot de grootste van België. Elke woensdagavond in juli en augustus vullen de melodieuze klanken van de beiaard de lucht, met een speciale luisterruimte in de Apostelenhof waar bezoekers van dit auditieve genot kunnen genieten.
De Sint-Germanuskerk heeft 28 glas-in-loodramen, allemaal gemaakt na 1866. De meeste van deze ramen, ontworpen in een neogotische stijl, werden vervaardigd in de late 19e en vroege 20e eeuw in ateliers in Gent, geleid door kunstenaars zoals Jean-Baptiste Bethune, Arthur Verhaegen en Joseph Casier. De vijf glas-in-loodramen in het koor, ontworpen door Bethune en Verhaegen, zijn bijzonder opmerkelijk.
Hoewel veel grafstenen door de eeuwen heen zijn verdwenen door vernieling, reparaties of renovaties, herbergt de kerk nog steeds verschillende gedenktekens. Opmerkelijk zijn onder andere de epitaaf van de familie Van Ranst uit de 17e eeuw, de epitaaf van pastoor Josephus Alphonsus Maria Meulendijks, en een gedenksteen ter nagedachtenis aan parochianen die zijn gevallen tijdens de Eerste Wereldoorlog.
De kerk heeft momenteel zes altaren, een aanzienlijke vermindering ten opzichte van de 31 die ze in de late 17e eeuw had. Het hoogaltaar in het koor, ontworpen door J. B. Bethune en uitgevoerd tussen 1877 en 1883, is een meesterwerk van beeldhouwkunst, timmerwerk en polychromie. Andere opmerkelijke altaren zijn die gewijd aan het Heilig Sacrament, het Heilig Kruis en de Heilige Barbara, allemaal ontworpen door Pierre Langerock en vervaardigd door B. Van Uytvanck.
De Kapel van de Heilige Barbara herbergt ook een beeld van de heilige, gemaakt door Van Uytvanck in 1897, en wordt omgeven door een smeedijzeren hek ontworpen door Langerock en vervaardigd door Adolphe Sillen. In het linker transept bevindt zich het altaar van Onze-Lieve-Vrouw van de Rozenkrans, gemaakt van gemarmerd hout uit de late 17e eeuw, en het altaar van Sint-Anna in het rechter transept zijn prachtige voorbeelden van barokke kunst.
De monumentale eiken preekstoel, gemaakt rond 1760 door Petrus Valckx uit Mechelen, was oorspronkelijk bedoeld voor de Sint-Pieter-en-Pauluskerk in Mechelen. De basis van de preekstoel toont een grot met beelden van heiligen, terwijl engelen en putti het bovenste gedeelte sieren.
De biechtstoelen van de kerk, vervaardigd uit eikenhout, weerspiegelen de veranderingen in kerkelijk meubilair door de eeuwen heen. Van de vijf biechtstoelen die momenteel in de kerk staan, zijn er vier van het gesloten type, met ronde bogen en bloemmotieven. De vijfde, gelegen naast de Kapel van de Heilige Barbara, werd gemaakt door Henri Maes in 1919 en toont een neogotisch ontwerp.
De Kapel van het Heilig Kruis aan de rechterkant van de kerk bevat een afbeelding van het Heilig Graf, gesneden uit eiken- en populierenhout door de Tiense beeldhouwer Andreas Josephus Gilis in 1795-1796. Boven het graf hangt een beeld van Christus, bekend als de Christus van de Witte Vrouwen, dat naar de kerk werd overgebracht na de sluiting van het Witte Vrouwenklooster in 1797.
De Kapel van het Heilig Kruis bevat ook een beeld van Johannes de Doper, gesneden uit lindehout door I. Van Ussel uit Antwerpen in de late 18e eeuw, en een retabel dat de Passie van Christus uitbeeldt, ontworpen door Pierre Langerock en vervaardigd door B. Van Uytvanck tussen 1903 en 1904.
De Kapel van het Heilig Sacrament aan de linkerkant van de kerk dient als winterkapel en biedt toegang tot de sacristie. Het herbergt een retabel van het Heilig Sacrament, gemaakt door dezelfde kunstenaars als het Heilig Kruis retabel, en een beeld van de Pietà, gemaakt van gepolychromeerd hout.
Het orgel van de kerk, oorspronkelijk gebouwd in 1493 door Daneel Vander Distelen uit Leuven, is het oudste bekende voorbeeld in Nederland. De eiken orgelkast heeft door de eeuwen heen talrijke herbouw- en reparatiewerkzaamheden ondergaan, waardoor het in de late 17e eeuw een barok instrument werd en in 1870 een romantisch instrument, dankzij het werk van Charles Anneessens uit Geraardsbergen. Een genereuze schenking van de Tiense Suikerraffinaderij in de 20e eeuw zorgde voor het behoud en het voortgezet gebruik van het orgel.
Koop nu tickets voor de speurtocht!
Met myCityHunt ontdek je duizenden steden over de hele wereld tijdens spannende speurtochten, schattenjachten en escape games!
myCityHunt vouchers zijn het perfecte cadeau voor veel gelegenheden! Verras jouw vrienden en familie met dit buitengewone evenementgeschenk. myCityHunt vouchers zijn vanaf de aankoopdatum 2 jaar geldig en kunnen binnen deze periode worden gebruikt voor een vrij te kiezen stad en tour uit het myCityHunt portfolio.