Atuatuca Tungrorum, tegenwoordig bekend als Tongeren, is een boeiende Romeinse stad gelegen in de provincie Germania Inferior, wat nu het moderne België is. Deze oude stad herbergt een schat aan geschiedenis, die teruggaat tot Julius Caesar's verovering van de regio in 57 v.Chr. Gelegen in de vruchtbare gronden van Haspengouw, staat Atuatuca Tungrorum als een getuigenis van het rijke Gallo-Romeinse erfgoed dat hier ooit bloeide. Als je door de stad wandelt, stap je terug in de tijd en loop je dezelfde paden als de Romeinse soldaten, handelaars en burgers ooit deden.
In de vroege dagen was Atuatuca een versterkte nederzetting van de Eburonen, een lokale stam. Hier vestigde Julius Caesar een Romeins kamp, wat het begin markeerde van de Romeinse invloed in de regio. In 54 v.Chr. kwamen de Eburonen, geleid door hun koningen Ambiorix en Catuvolcus, in opstand tegen de Romeinen. Ze lokten de Romeinse 14e Legioen en een cavalerie-eenheid in een hinderlaag, wat resulteerde in een verwoestende nederlaag voor de Romeinen. Als vergelding stuurde Caesar negen legioenen om de opstand te verpletteren, wat leidde tot de uiteindelijke ondergang van de Eburonen. Ambiorix vluchtte over de Rijn, en de overblijfselen van de stam werden noordwaarts gedreven.
Onder keizer Augustus werd de provincie Gallia Belgica verdeeld in districten, en Atuatuca Tungrorum werd de hoofdstad van de Civitas Tungrorum. De Tungri, die zich in het gebied vestigden na de Eburonen, waren mogelijk afstammelingen van de Eburonen of een Germaanse stam. Rond de eeuwwisseling werd een Romeins militair kamp opgericht in Atuatuca Tungrorum, strategisch gelegen langs de vitale Romeinse weg die Keulen (Colonia Claudia Ara Agrippinensium) met Boulogne-sur-Mer (Gesoriacum) verbond. Dit kamp trok handelaars en ambachtslieden aan, wat leidde tot de vorming van een burgerlijke nederzetting, of canabae, ten zuidwesten van de militaire site.
De burgerlijke nederzetting groeide snel uit tot een bruisende Gallo-Romeinse stad. De vruchtbare gronden en strategische ligging droegen bij aan haar welvaart. De stad ontwikkelde een rastervormig stratenplan met houten huizen, die later werden vervangen door stenen gebouwen naarmate de nederzetting uitbreidde. Een administratief centrum en een garnizoen werden opgericht, waardoor Atuatuca Tungrorum een cruciale bevoorradingshub werd voor de Romeinse troepen die langs de Rijn waren gestationeerd.
In 70 n.Chr. leed Atuatuca Tungrorum aanzienlijke schade tijdens de Bataafse Opstand. De stad werd geplunderd en in brand gestoken, maar werd al snel herbouwd met verbeterde infrastructuur. Bestrate straten, openbare gebouwen en een aquaduct dat water bracht van de Kertsborn-bron in Widooie werden aangelegd. De architectuur van de stad evolueerde, met meer stenen structuren en een groot tempelcomplex op een van de hoogste punten van de stad. Deze tempel, met afmetingen van 35 bij 25 meter, had een centrale cella, een portiek en een omringde binnenplaats.
In de 2e eeuw bereikte Atuatuca Tungrorum, nu bekend als Municipium Tungrorum, zijn hoogtepunt. De stad werd omringd door een 4,5 kilometer lange Romeinse muur, de grootste versterking die ze ooit zou hebben. Een basiliek voor handel en juridische zaken en een graanschuur werden gebouwd. Ondanks haar relatief kleine bevolking van ongeveer 5.000 inwoners, was Tungrorum de grootste stad in wat nu België is, groter dan Keulen. Het omliggende platteland was bezaaid met grote landbouwbedrijven, of villae rusticae, die bijdroegen aan de rijkdom van de stad.
De 3e eeuw markeerde het begin van een periode van onrust. Germaanse stammen vielen de regio vaak binnen, wat leidde tot de vernietiging van veel landbouwbedrijven. Echter, onder keizer Diocletianus werd de stabiliteit tijdelijk hersteld en werd Tongeren een deel van een nieuwe verdedigingslinie tegen de Germaanse stammen. De stad herbergde een contingent soldaten en bleef een vitale rol spelen in de verdediging van de regio.
In 313 n.Chr. erkende keizer Constantijn de Grote het christendom door het Edict van Milaan, waardoor de religie zich vrij kon verspreiden. Tongeren werd de zetel van het oudste bisdom in de Lage Landen. Tegen het midden van de 4e eeuw leidden nieuwe Germaanse invallen echter de Romeinen ertoe hun focus te verleggen naar de beter verdedigbare stad Maastricht. De welvaart van Tungrorum nam af en de bevolking kromp. De stadsmuren werden verkleind om alleen het hogere deel van de stad te omsluiten. Ondanks deze uitdagingen ontving de stad tijdens deze periode een bezoek van keizer Julianus de Afvallige.
Tegen het einde van de 4e eeuw liep de Romeinse aanwezigheid in de regio ten einde. In december 406 overweldigden massale Germaanse invallen over de bevroren Rijn het noordelijke Romeinse Rijk. De Romeinse heerschappij in Atuatuca Tungrorum eindigde, en de Germaanse Franken kwamen naar voren als de nieuwe heersende elite.
Tegenwoordig kunnen bezoekers van Tongeren de overblijfselen van deze eens bloeiende Romeinse stad verkennen. Het Gallo-Romeins Museum biedt een kijkje in de rijke geschiedenis van de stad, met artefacten en tentoonstellingen die het verleden tot leven brengen. Als je door Tongeren wandelt, kun je nog steeds delen van de oude Romeinse muren en de indrukwekkende Romeinse Toren op het Vrijthof zien. Atuatuca Tungrorum mag dan in de geschiedenis zijn vervaagd, maar haar nalatenschap blijft degenen die de stad bezoeken boeien en inspireren.
Koop nu tickets voor de speurtocht!
Met myCityHunt ontdek je duizenden steden over de hele wereld tijdens spannende speurtochten, schattenjachten en escape games!
myCityHunt vouchers zijn het perfecte cadeau voor veel gelegenheden! Verras jouw vrienden en familie met dit buitengewone evenementgeschenk. myCityHunt vouchers zijn vanaf de aankoopdatum 2 jaar geldig en kunnen binnen deze periode worden gebruikt voor een vrij te kiezen stad en tour uit het myCityHunt portfolio.
Koop cadeaubonnen
