Stadhuis van Menen

Het stadhuis van Menen, lokaal bekend als het Stadhuis van Menen, staat trots in het hart van de Grote Markt in de charmante Belgische stad Menen. Dit opvallende vierkante gebouwcomplex, dat in twee verschillende fasen werd gebouwd tijdens de 18e en 19e eeuw, is een waar bewijs van de rijke geschiedenis en architectonische bekwaamheid van de stad. In het midden van het complex staat een belfort met een beiaard, erkend door UNESCO als onderdeel van de Werelderfgoed Belforten van België en Frankrijk, wat een extra laag historische betekenis toevoegt aan deze al fascinerende plek.

Een Reis door de Tijd: De Geschiedenis van het Stadhuis van Menen

In het graafschap Vlaanderen was Menen de belangrijkste stad van de zogenaamde roede van Menen, een van de vijf roeden van het kasselrij van Kortrijk. Als zodanig had Menen zijn eigen gemeentebestuur met stadsbestuurders en schepenen. De vroegste verwijzing naar het stadhuis dateert uit 1548, toen een grote stadsbrand op 9 mei de meeste gebouwen op de Grote Markt verwoestte, inclusief het toen bestaande stadhuis.

Tussen 1562 en 1568 werd een nieuw stadhuiscomplex gebouwd. Dit complex omvatte een gevangenis, lakenhal, conciërgewoning, stadsschaal en vleeshuis. Het hoogtepunt van dit project was de start van de bouw van het belfort in 1574 aan de noordoostelijke hoek van het complex. Door het uitbreken van de Religieuze Oorlog in 1575 moest het werk aan de stenen basis echter een jaar later worden stilgelegd.

De bouw van het belfort werd hervat in 1602 en in 1610 was de vijfde verdieping voltooid, bekroond met een koepelvormige spits met een open lantaarn waarin een klok hing. Boven op deze structuur stond een windwijzer die Sint-Michiel met de draak uitbeeldde. Tussen 1611 en 1616 werd de toren verder verfraaid met een klok en een beiaard.

Op 15 oktober 1694 brak er opnieuw brand uit in het stadhuis. Hoewel het schepenhuis werd verwoest, bleef het belfort gespaard. De Franse koning Lodewijk XIV gaf toestemming om het schepenhuis te herstellen, maar enkele jaren later raakte Menen verwikkeld in de Spaanse Successieoorlog.

Na de Slag bij Ramillies rukte de hertog van Marlborough op naar Menen, dat in 1706 werd belegerd. De bombardementen verwoestten het schepenhuis, en de beiaard, klok en spits van het belfort raakten ook beschadigd. De stad herstelde zich na het beleg en in 1711 werd het belfort gerestaureerd met de toevoeging van een zesde verdieping en een nieuwe achthoekige koepeldak. Rond deze tijd werd een klein gebouw, bekend als de Patriottenwacht, tegen de oostelijke muur van het belfort gebouwd.

Op 10 augustus 1782 gaf keizer Jozef II toestemming voor de bouw van het huidige schepenhuis op de Grote Markt, bekend als het Landhuys. Dit gebouw bood een vergaderplaats voor de baljuw en schepenen van de roede van Menen en de gemeentelijke magistraat. Het omvatte ook een woning voor de klerk, een gevangenis en een archiefdepot. In 1794 werd Menen echter opnieuw belegerd, dit keer door Franse Republikeinse troepen die tegen de Oostenrijkers vochten. De spits van het belfort werd opnieuw verwoest en de hallen en schalen aan de Groentenmarktzijde werden tot puin gereduceerd, waardoor een groot deel van het complex jarenlang in puin lag. Gelukkig bleef het schepenhuis intact. Na de Franse overwinning werd de roede van Menen afgeschaft en werden de stadhuisgebouwen in beslag genomen en verhuurd aan het stadsbestuur.

Het Stadhuis van Menen: Een Symbool van Veerkracht

In 1808 gaf Napoleon toestemming om het Landhuys te herstellen, en in 1838 begon de bouw van nieuwe vleugels om het vierkante complex opnieuw te sluiten. Aan de zuidzijde werd de schaal herbouwd volgens de plannen van architect Josephus Devos. Langs de Ieperstraat werd een rij van vijf aaneengeschakelde huizen met winkelpuien gebouwd, en de Groentenmarktzijde werd voltooid met twee statige huizen, één voor de secretaris en één voor de commissaris.

Het belfort werd in 1828 gerestaureerd onder toezicht van provinciaal architect Van Caneghem, met de toevoeging van een zevende verdieping en een observatieplatform met een balustrade van flesvormige pilaren.

Gedurende de 20e eeuw onderging het stadhuiscomplex talloze renovaties en restauraties, te beginnen met de restauratie in 1896. Tijdens de Eerste Wereldoorlog diende het complex als hoofdkwartier voor Duitse troepen, maar ontsnapte gelukkig aan grote schade. In 1943 werd er een schuilkelder gebouwd onder de Grote Markt voor de bevolking en als commandopost voor de Civiele Bescherming.

Na de oorlog gingen de renovaties door en in 1963 kreeg het belfort na bijna tweehonderd jaar een nieuwe beiaard. Door de vele renovaties was het stadhuiscomplex tegen het einde van de 20e eeuw echter overvol, moeilijk toegankelijk en onleesbaar geworden. Een grondig restauratie- en vernieuwingsproject reorganiseerde en herstelde het stadhuis in zijn oude glorie.

Het Stadhuis van Menen Bezoeken

Tegenwoordig staat het stadhuis van Menen als een symbool van veerkracht en historische betekenis. Bezoekers van Menen kunnen genieten van de architectonische schoonheid, de rijke geschiedenis verkennen en de ingewikkelde details waarderen die door de eeuwen heen liefdevol zijn bewaard en gerestaureerd. Of je nu een geschiedenisenthousiasteling bent of gewoon de charme van deze Belgische stad wilt opsnuiven, het stadhuis van Menen is een must-see bestemming die een glimp biedt van het verleden en een viering is van de onverwoestbare geest van Menen.